Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksandraBudniak-Rogala
wprzyszłościwyniknąćzoznaczonegostosunkuprawnego–niezależnieodtego,na
jakimpodłożusporytepowstają.Brakjestzatemjakichkolwiekracjonalnychpodstaw,
byczynićwtymzakresiewyjątkiodnoszącesiędosytuacji,wktórychprzedmiotowe
sporyrodząsięnatlenieprawidłowościzwiązanychzumowągłówną.Dodatkowo
wypadamiećnawzględzie,iżprzyjęcieodmiennejinterpretacjiprowadziłobydonie-
uzasadnionegoróżnicowaniasytuacji,wktórychprorogatioforizostawałabydokonana
wpostaciniezależnejumowy,odprzypadków,wktórychprzyjmowałabyonapostać
klauzuliprorogacyjnej.Nieulegabowiemwątpliwości,żeważnośćiskutecznośćsamo-
dzielnejumowyprorogacyjnejpozostajeniezależnaodważnościiskutecznościumowy
materialnoprawnejkreującejstosunekprawny,zktóregospórpoddawanyjestkognicji
sąduwybranegoprzezstrony.Nieistniejąnatomiastżadneargumenty(czytonatury
praktycznej,czyteżjurydycznej),któreuzasadniałybyprzyjęcieodmiennegorozumo-
waniawraziezamieszczeniapostanowieniawprzedmiocieprorogacjiwtreścisamej
umowypodstawowej.Wkonsekwencjinależałobyzatemprzyjąć,iżklauzulaproroga-
cyjnawinnabyćrozpatrywanajakopostanowienieumowneniezależneodinnychpo-
stanowieńumowygłównej86.
Wnawiązaniudopowyższegowanalizowanejsytuacjiproblematycznawydajesię
byćdopuszczalnośćzastosowaniainstytucjinieważnościczęściowejzart.58§3k.c.
Przepistenstanowibowiem,żejeżelinieważnościąjestdotkniętatylkoczęśćczynności
prawnej,toczynnośćpozostajewmocycodopozostałychczęści,chybażezokolicz-
nościwynika,iżbezpostanowieńdotkniętychnieważnościączynnośćniezostałaby
dokonana.Mającnatomiastnauwadzeautonomicznycharakterprorogatiofori,wydaje
się,żeprzedmiotowakonstrukcjanieznajdziezastosowaniawodniesieniudoklauzuli
prorogacyjnej.Wsytuacjizatem,gdynieważnościądotkniętabędzietylkoczęśćumowy
podstawowej,tozawartawjejtreściumowaprorogacyjnapozostaniewmocynieza-
leżnieodtego,czybezpostanowieńdotkniętychnieważnościąumowagłównazostałaby,
czyteżniezostałabydokonana87.
Wuzupełnieniupowyższegowartopodkreślić,iżznaturyrzeczyrównieżnieważ-
nośćklauzuliprorogacyjnejniepowinnazasadniczoprzesądzaćonieważnościumowy
głównej
88.Wydajesięjednak,żewtejsytuacjinależałobydopuścićanalogicznezasto-
sowanieprzepisuart.58§3k.c.Wtakimwypadkuwypadałobyzatemuznać,iżnie-
ważnośćprorogatioforiimplikowałabynieważnośćcałegokontraktu,oilezokoliczności
wynikałoby,żebeztejklauzulistronywogóleniezawarłybyumowygłównej,gdyż
przedmiotowaumowaianalizowanaklauzulatraktowanebyłyprzezstronywmo-
mencieichdokonaniajakointegralnacałość89.
86PodobnieP.Osowy,Umowa…,s.435.
87Tak(nagrunciezapisunasądpolubowny):Ł.Błaszczak,M.Ludwik,Sądownictwo…,s.80.
Odmiennie(alejużwodniesieniudosamejumowyowłaściwośćsądu):P.Osowy,Umowa…,s.435.
88Tak(alewodniesieniudoumowyarbitrażowej):postanowienieSNz15.12.2000r.,ICKN
1131/00,OSNC2001,nr7–8,poz.107orazF.Zedler,Zapisnasądpolubowny,w:Umowywobrocie
gospodarczym,red.A.Koch,J.Napierała,Kraków2006,s.391.
89Wtymkontekście(alenagrunciezapisunasądpolubowny):por.M.Tomaszewski,Umowa
oarbitraż,w:System…,s.292orazA.W
.Wiśniewski,Międzynarodowy…,s.305.
124
