Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
OdThotmesadoSzeszonqa(XV-Xw.)...
telluorazsamousytuowaniemiastanawysokimwzniesieniu.Jeśliwistocie
Egipcjanieniepozwalalinaotaczaniemiastmurami,wówczaswyraźniejwi-
dać,żeuznawaliPalestynęzaobszargrożącybuntami,wyjaśniatoteżdobrze
poczuciezagrożenia,jakieprzebijazkorespondencjiamarneńskiejwładców
kananejskich(patrzs.41-45).Murymiejskieotaczałyjedynieniektóreośrod-
ki,jakchoćbyAszdod,TellAbuHawamczyTellBajtMirsim.Obecność
fortyfikacjimożeświadczyćojakimśspecjalnymstatusietychmiast.
Częśćmiast,zwłaszczanapółnocy(Hazor,Megiddo),mimodotykają-
cychjezniszczeń,zdawałasiękontynuowaćurbanistycznątradycjęśrodkowej
epokibrązu.Większośćjednak,przeważnienapołudniu,wmniejszymstop-
niuwykorzystywaławcześniejszązabudowę.Wtypowymstołecznymmieście
późnejepokibrązudominowałybudowlepublicznezpałacemnawyróżnio-
nymmiejscu.Wielkośćpałacubyłazależnaodpotencjałusamegopaństwa,
itakjakwielkipałacwUgaritświadczyłoekonomicznymznaczeniutegomia-
sta,takowieleskromniejszerezydencjezPalestynywskazywałynaskrom-
niejsząpozycjępolitycznąiekonomicznątamtejszychmiast.Wdośćdużym
ośrodku,jakimbyłoMegiddo,pałaczajmowałpowierzchnię1500m
2
izbu-
dowanybyłwokółwewnętrznegodziedzińca(orozmiarach19×10m).Win-
nychmiastachzamiastdziedzińcówpojawiałysiędużesale,pełniącefunkcje
reprezentacyjne.WMegiddo,podobniejakwUgarit,pałacusytuowany
byłwbezpośrednimsąsiedztwiebramymiejskiej.Widaćztego,jakważną
rolęwtworzeniupublicznegowizerunkuwładcyodgrywałsplendorjegore-
zyden
cji:odwiedzającymiastomiałdocenićprzepychpałacuibramymiejskiej
bezkoniecznościprzechodzeniaprzezmniejokazałedzielnice.Nieprzypadko-
wozatemwłaśniebramymiejskiestałysięwtymregioniegłównymmiejscem
życiapolitycznego,np.sprawowaniasądów.Niektórereprezentacyjnebudow-
leinterpretujesięjakoośrodkiwładzyegipskiej(np.Afek),częśćmogłabyćre-
zydencjamilokalnychmożnych(np.wTaanachalbobudynekznajdującysięna
wschódodpałacukrólewskiegowMegiddo),aczęśćzpewnościąbyłasiedzi-
bamilokalnychwładców.Zatakąuznajesięm.in.okazały,dwukondygnacyjny
budynekwTelBatasz:jegodolnepiętrozawierałoprzestronnepomieszczenie
(15×10m),któregosufitwspierałsięnadziesięciukolumnach,ustawionych
wdwóchrzędach.Podobnekonstrukcjeodsłoniętonp.wTellHarasimczy
Lakisz.Takdużepomieszczeniemogłopełnićfunkcjęmagazynulubokaza-
łegomiejscaspotkań.Wobuwypadkachwskazujetonawyjątkowąpozycję
społecznąiekonomicznąwłaściciela.
Wwiększościmiastwydzielanoczęśćrezydencjonalnąodresztyzabu-
dowy.Niekiedycentralnieusytuowanypałacześredniejepokibrązuzastę-
powanoświątynią,anowybudowanowjednejzbocznychdzielnic(Megid-
do).Lokalizacjabudynkówkultuwcentralnymmiejscuwmieściemogła
miećistotnekonsekwencje.Popierwsze,kultmógłstaćsiędostępniejszy
dlamieszkańców,podrugie,pałackrólewski,odsuniętyodcentrum,niebył
jużtakłatwoosiągalny.Miastapóźnejepokibrązuprzestałybyćjednorod-
