Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
jużpracsamegoHefajstiona.Ztegoteżpowodu,mimopojawiającychsięwnichsprzecz-
nościimimopóźnejczęstoredakcji,uznajęichdużąwartośćiuwzględniamjewswoim
komentarzu(więcejnatematzawartościkomentarzazob.vii.Uwagidokomentarza).Nie
jestembowiemprzekonanaotym,żewspółczesnysposóbanalizymetrycznejdajenam
przewagęnadstarożytnymikomentatoramiwzrozumieniuzagadnieńprzedstawianych
przezHefajstiona;zpewnościądajenampodstawydosolidnejpolemikizdawnymiteo-
riami,dokrytykidawnychanalizmetrycznych,alebynajmniejniepomaga,aczęstowręcz
przeszkadza,wpróbieodtworzeniaantycznychkoncepcjiwichoryginalnymbrzmieniu.
iv.Tradycjametryczna
Tradycja,zktórejczerpieHefajstion,zpewnościąsięgawielestuleciwstecz,skoro
jużdziejopisarzHerodot(Vw.p.n.e.)swobodnieposługujesięfachowymiokreśleniami
wrodzajuntrymetrjambiczny”
19
czynheksametr”
20
,akomediopisarzeFerekratesiAry-
stofanes(V-IVw.p.n.e.)zakładająuswej,niezawszeprzecieżwykształconej,publicz-
nościzrozumieniatakichterminówjaknanapest”
21
,nenoplios”indaktyl”
22
czyntrymetr”
lubntetrametr”
23
.
Niewchodzącjednakwszczegółydługiejliniirozwojowejbadańmetrycznychwan-
tyku(którejrekonstrukcja,wobecszczupłościwczesnychźródeł,jesttrudnaiskompliko-
wana),wspomnijmyotychteoriach,któresądlanasuchwytneizktórymizcałą
pewnościązetknąłsięHefajstion.
Wczasachantycznychistniałydwiegłówneteoriemetryczne.Pierwsza,zwanande-
rywacyjną”,głosiła,żeistniejątylkodwametragłówne-prototypa
24
(prwtótupa):
jambiczneorazdaktyliczne,adokładnietrymetrjambicznyiheksametrdaktyliczny.Pozo-
stałemetrabyłyuznawanezawtórne(paragoga-paragwga,¢potm»mata),derywowa-
nezmetrówgłównychmetodąadiectiolubdetractio,awięcndodania”lubnodjęcia”
określonejliczbysylab
25
.Teoriatamiałaniewątpliwiegreckiepochodzenie
26
,leczwza-
chowanychtraktatachischoliachgreckichniemaljejniespotykamy
27
.Rozwinęłasięprzede
1111111111111
19
Hdt.1,12,7-9Legrand:to6kai'ArcilocogÐPariog,katdtónabtóncrónongenómenog,
śnlambJtrimśtrJśpemn»sGh.
20
Hdt.1,47,11Legrand:¹PuGihśn˜xamśtrJtónJlśgeitade.Hdt.7,220,14Legrand:
ta6tadśsfiśnœpesi˜xamśtroisicrąlśgontaïde.
21
22
23
Zob.rozdz.XV23.
Aristoph.Nub.649-651Wilson.
Aristoph.Nub.641-642Wilson.
24
Oprócznazwynprototypa”dlaokreśleniametrówgłównychstosowanesąrównieżnazwy
uboczne:narchigona”(¢rcśgona),nprincipalia”,nprimiformia”,noriginalia”.
25
Por.np.Aphthon.(Mar.Victor.),GLVI,s.104,21-27Keil:nOmniaenimexdactyloetiambo
principalibusortanoscuntur.[ł]haecsolapossuntprototyporumprototypadicietomniummetrorum
elementa,reliquaautemhorum¢potm»mata”.
26
K
OLÁŘ
(1947,s.34)przypisujejejwynalezienieHeraklejdesowizPontu(IVw.p.n.e.).
27
Nateoriiderywacyjnejopieraswerozważaniaautoranonimowegotraktatuometrach,znale-
zionegowśródfragmentówpapirusowychzOksyrynchos(Pap.Oxy.2,220,s.401-407Consbr.).
