Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoriadecyzji
25
tegopojęcia.Słownikowedefinicjeskupiająsięnadecyzjijakorezultaciedokona-
negowyboru.Ściślerzeczbiorąc,definiujądecyzjęjako„postanowieniewyrażające
dokonanywybór”.Takieokreśleniajak„decyzja”,„wybór”,„rozwiązanie”,„roz-
strzygniecie”czy„postanowienie”sąwmowiepotocznejpowszechnieiintuicyjnie
utożsamianezpodejmowaniemdecyzji,jednaknagruncienaukimająograniczoną
wartośćteoretyczną.Tosprawia,żezazwyczajautorzymonografiiipodręczników
unikajądefiniowaniapojęcia„decyzja”,ukazującjegoistotęprzezpryzmatmodelo-
waniaproblemudecyzyjnego25.Wtakimujęciudecyzjapokazywanajestwpostaci
abstrakcyjnegoschematuskładającegosięznastępującychelementów:
Ødecydent-podmiotpodejmującydecyzję(P);
Øwszystkiemożliwestany(S)-zbiórwszystkichmożliwychstanów;
Ødziałania(D)-zbiórmożliwychdziałańzwiązanychzdanądecyzjąipozo-
stającychwgestiiwyborudecydenta;
Ørezultatydziałań(R)-efektydziałańDdecydentaPpodejmowanewzbiorze
S-D,F:D×S→R;
Øfunkcjakorzyści(F)-korzyścizdziałańDwzbiorzeSwyrażoneiloczynem
kartezjańskimD×SuwzględniająceargumentyzbioruR(rezultatydziałań).
Wnajprostszymobjaśnieniu:decydentProzwiązujeproblemdecyzyjnydoko-
nującocenyparzłożonychzmożliwychwariantówdziałańSiichrezultatówR.
Innymisłowypodmiotpodejmującydecyzjęopierająnafunkcjikorzyścizrepertu-
arumożliwychrozwiązań(stanówS).Napodstawiedostępnychinformacjidecydent
modelujeproblemwyboruoptymalnegodziałaniazezbioruD.Wtensposóbpojęcie
decyzjijestwytworemirezultatemczynności,któredopodjęciadecyzjizmierzają
(procesudecyzyjnego,rozwiązywaniaproblemudecyzyjnego,opracowaniastrategii
wyboruitd.).Takisposóbdefiniowaniawynikazbezpośredniegobrakudostępu
poznawczegododanegopojęcia,wobecczegojestonodefiniowane„zapośrednic-
twem”artefaktów(widocznychczynności)przezniekreowanych.Wtymprzypadku
decyzjakreujepowyżejwskazaneczynnościijestdefiniowanajakoichrezultat.
Decyzjajestkierowanadookreślonegoadresata(adresatów),przyczymwwielu
przypadkachadresatemdecyzjijestsamdecydent,którydecyduje„osamymsobie”.
Choćdecyzjepoważnepowinnymiećswojeuzasadnieniewchwiliichpodejmo-
wanianiejesttojednakwiążącązasadą,bowiemwieleznich,np.decyzjemili-
tarnemogąznajdowaćswojeuzasadnieniedopieropopewnymczasie(expost).
25W.Sadowski,Decyzjeiprognozy,PaństwoweWydawnictwoEkonomiczne,Warszawa1977,
s.14;R.Jeffrey,TheLogicofDecisions,UniversityofChicagoPress,Chicago1983,s.1-2;
M.Resnik,Choices.AnIntroductiontoDecisionTheory,UniversityofMinnesotaPress,Minneapolis
1993,s.6-8;K.Binmore,RationalDecisions,PrincetonUniversityPress,Princeton2009,s.2;
M.Peterson,AnIntroductiontoDecisionTheory,CambridgeUniversityPress,Cambridge2009,
s.17-40;T.Tyszka,Decyzje.Perspketywapsychologicznaiekonomiczna,WydawnictwoScholar,
Warszawa2010,s.41-57.
