Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1
wszystkieoperacjemyślowe,począwszyodzdefiniowaniaproblemudecy-
zyjnegopopodjęcieostatecznejdecyzji;
Ømodelpragmatyczny-wmodelutympodejmowanedecyzjestanowiąkom-
promisowerozwiązaniepomiędzysprzecznymistanowiskami,wariantami,
opcjami;
Ømodelproceduralny-wramachtegomodeludecyzjepodejmowane
woparciuoobowiązująceprzepisy,regułyiprocedury(np.orzeczeniasądu),
stądmodeltennazywanyjestrównieżmodelembiurokratycznym;
Ømodelpolityczny-podejmowanedecyzjerezultatemgry,władzy,prze-
wagipolitycznejjednejgrupynadinnymi,np.wymuszaniepokojupomiędzy
mniejszymigraczamiprzezpotęgimilitarneiekonomiczneczyhistoryczne
decyzjepodejmowanewsprawiepowojennychgranicPolski;
Ømodelwizjonerski-podejmowaniedecyzjijestinspirowanewizją,instynk-
tem,olśnieniemorazwewnętrznymprzekonaniemdecydentaojejsukcesie;
Ømodelfundamentalistyczny-wramachtegomodeludecyzjepodejmowane
woparciuofundamentalnewartości,normyspołeczneorazprzyjęte
wdanymśrodowiskusposobypodejmowaniadecyzji21.
Przytoczonemodelepodejmowaniadecyzjiwykorzystywanewróżnych
dziedzinachżyciaizostałyonewypracowanenagruncieróżnychnauk.Najczę-
ściejmająonecharakterinterdyscyplinarny,łączącyosiągnięciaróżnychdziedzin
nauki.Jednąznajważniejszychdziedzinnaukizajmującąsięteoriąpodejmowania
decyzjijestfilozofia.Filozofiazakłada,żepodejmowaniedecyzjistanowioludz-
kiejegzystencji.Jużodczasówstarożytnychdecydowaniestałosięprzedmiotem
wnikliwychiobszernychanalizy.Przykładamitakichszerokoopisywanychdecyzji
byłym.in.decyzje:biblijnegoKaina,któryzabiłwłasnegobrataAbla,Ewy,która
zerwałajabłkowrajskimogrodzie,HelenyTrojańskiejporzucającejMenelaosadla
ParysaczyAntygony,którasprzeciwiasięrozkazowiKreonagrzebiączwłokiswo-
jegobrataPolinejkesauznanegozazdrajcę.Wielestarożytnychanalizdotyczyło
decyzjimilitarnych,np.wszczętejdecyzjąHelenyTrojańskiejwojny,czybadania
słusznościiracjonalnościdecyzjimilitarnychdowódcówgreckichwojsk,wwojnach
zPersami.Filozofiamaswójogromnywkładwteoriedecyzji.Koncepcja„złotego
środka”stworzonaprzezArystotelesajestniczyminnymjakkryteriumposzukiwa-
niaoptymalnegorozwiązaniairacjonalnejdecyzjipomiędzyskrajnymiwariantami
wyboru.Starożytnimyślicielezajmowalisięzarównosprawaminajważniejszymi
dlapaństwajakidlaspołeczeństwa.Opróczanalizdecyzjiwsprawachmilitarnych
bardzodużomiejscapoświęcanokoncepcjomstworzeniajaknajlepszegoustrojupań-
stwa.TakimprzykłademmożebyćkoncepcjaPlatona,którysugerował,żepaństwem
powinnirządzićfilozofowie,ponieważgwarantujetopodejmowanieoptymalnychdla
państwadecyzjipolitycznychimilitarnych.Podstawątworzeniakoncepcjiskrajnie
21Tamże,s.16-17.