Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI-TeoriazamachustanuwświetleEtyki
TeoriaprzewrotupolitycznegoPlatonapolegałanaprzyjęciu,żezmiana
ustrojupaństwadokonujesiędrogąrewolucjilubzamachustanu.Rewolucję
rozumiałjakogwałtownązmianędokonywanąprzezludnapłaszczyźnie
społecznejipolitycznej.Takdochodziłodopowstaniademokracjikonser-
watywnejizdegenerowanej.Zmianaustrojumonarchicznegonaarysto-
kratycznydochodziławwynikuzamachustanuprzeprowadzonegoprzez
częśćelity.Ustrójoligarchicznypowstawałwrezultaciespiskuzawiąza-
negoprzezczęśćarystokracjiiprzejęciawładzysiłą.Tyraniapowstawała
wwynikuzamachustanuwkażdejformiepaństwa:monarchii,arystokra-
cji,oligarchii,demokracji;istniałyrównieżustrojeprzejściowe.Motorem
zmianisiłąnapędowąjestwalkaklaswynikającazesprzecznychintere-
sówekonomicznychipowstającawskutektejwalkinierównowagaspo-
łecznaipolityczna,atakżedegeneracjaelitpaństwa.Inaczejmówiąc,ko-
niecznyjestkryzys.Tosąwarunkideterminującezaistnienierewolucji,
aleniewszystkiesąkoniecznedoprzeprowadzeniazamachustanu,któ-
rymożnazrealizowaćdysponującodpowiedniąsiłąmilitarnąipoparciem
przynajmniejczęścispołeczeństwa.Istnieniekryzysuwjakimśzakresie
przynajmniejwsferzementalnejjestkonieczne.Alemamyspecjalistów
odwywoływaniakryzysów,wystarczybowiemkilkuusłużnychdzienni-
karzyiplotka.Musizaistniećszeregróżnychokoliczności,niekiedyzu-
pełnieprzypadkowych,abydoszłodorewolucjiczyteżprzewrotu.Nadal
niemożnawydaćjakiejkolwiekrozsądnejocenypolitycznej,socjologicznej
ipsychologicznejwydarzeńw2011rokuwTunezji,EgipcieiLibii,gdzie
obalonodyktatorówpopieranychprzezdemokracjeZachodu.
Oczywiściewtychzmianachbiorąudziałróżnepostacie,któreodgry-
wająszczególnerole,mniejlubbardziejdoniosłe.Pewniludzieaktywnie
podejmująokreślonerole,niewiadomoczyjerealizująiwjakimstopniu.
Czysterująwydarzeniami,czywydajesięim,żetoczynią.Sekwencje
zdarzeńsąnierazzaskakująceinieprzewidywalne.DlaWłodzimierza
I.Leninaprzeprowadzenieprzewrotuwpaździerniku1917rokubyłonie-
omalkoniecznościądziejową,adlajegotowarzyszyzapowiedziąklęski.
PrzeddokonaniemprzewrotuprzestrzegałaRóżaLuksemburg.Czasemjest
tak,żenwładzależynaulicy”itrzebatylkoznaleźćchętnego,którypod-
niesietenobowiązek.
TakwięcprzedstawiasięteoriaprzewrotówwedługPlatona.Aletrzeba
sięjeszczezastanowićnadjegowręczbiologicznąnienawiściądodemo-
kracji.Czypowodembyłoto,żewtymsystemieniemiałszansnazrobie-
niekarierypolitycznej?Czyniktniechciałsłuchaćjegoniezrozumiałych
