Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BARBARAMARKIEWICZ
Ofunkcjimituwfilozofiipolitycznej
1.Mitypolityczneimitywpolityce
Jakmożnasięzorientowaćnapodstawietytułu,niebędzietojeszczejedentekst
dotyczącybezpośredniomitówobecnychwobrębiepolitycznejrzeczywistości
ichdziałania,genezylubznaczenia.Wskazującjakoprzedmiotrozważańfunkcję
mituwobrębiefilozofiipolityki,przenoszębowiemproblematykęmituzpoziomu
świadomościspołecznejnapoziommetodologiifilozofiipolityki,czylidośćspe-
cjalistycznejdziedzinyfilozofii.Będęsięjednakstarałatakżepokazać,żeniejestto
jedynieproblemdotyczącywarsztatuprzedstawicielitejdyscyplinywiedzy.Wfilo-
zofiipolitycznejmitybyłyobecneodjejpoczątków,zbieżnesązresztązpoczątkiem
samejfilozofii,iwykorzystywanoje,abyuchwycićiopisaćpolitycznąrzeczywistość.
Właśnietensposóbfunkcjonowaniamituchciałabymniniejszymzbadać,spraw-
dzającprzyokazji,czynadaljestonużyteczny.
Podzielamprzekonaniewiększościbadaczyzajmującychsiętąproblematyką,
zgodniezktórymmitpolitycznywyróżniasięspośródinnychmitów1.Niedokoń-
cajednakzgadzamsięzargumentamiprzywoływanymiwceluuzasadnieniatego
przekonania.Naogółowąwyjątkowośćmitupolitycznegousiłujesięwykazaćpo-
przezwyodrębnieniegozogólnegotła,czylijakoszczególnąformęświadomości
mitotwórczej.Podążająctymtropem,polskibadaczmitupolitycznegoMarianGol-
kaprzywołujenajpierwcharakterystykęsamegomitu,zgodniezktórąjesttopewna
formaświadomościcechującasięnsubiektywnympoczuciemprawdziwości,przy
niemożnościobiektywnegozweryfikowaniazarównostopniatejprawdziwości,jak
ifałszywości”2.Wpodobniesubiektywnysposóbjakkategorieprawdyifałszuwjej
obrębiefunkcjonują,jegozdaniem,iinne,np.mistyfikacjiiracjonalizacji,przeszło-
ściiteraźniejszości.Istotnymelementemświadomościmitotwórczejjestrównież
ito,żekształtowaneprzezniąprzekonaniamająprzedewszystkimcharakterobra-
zowyiemocjonalny,częstosąnieostreirozmyte.Ważnejestprzytym,żemitymają
1Odwołujęsiętutajm.in.dotakichpracjak:H.Tudor,PoliticalMyth,NewYork1972;I.Pańków,
Mitywdziałaniachpolitycznych,nStudiaNaukPolitycznych”1982,nr5/6;T.Biernat,Mitpolityczny,
Warszawa1989;S.Filipowicz,Mitispektaklwładzy,Warszawa1988;K.Borowczyk,P
.Pawełczyk
(red.),Wkręgumitówistereotypów,Poznań-Toruń1993;W
.Wrzesiński(red.),Polskiemitypolitycz-
neXIXiXXw.,Wrocław1994;Z.Drozdowicz(red.),Mity.Historiaistrukturamistyfkacji,Poznań
1997.
2M.Golka,Mitjakozwornikkulturyipolityki,w:Z.Drozdowicz(red.),Mitył,op.cit.,s.9.
