Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ApriorycznahistoriafilozofiiwujęciuHegla
43
martwychmniemań”,naogółniemającychdlaHeglawielewspól-
negozfilozofiąwpełnymtegosłowaznaczeniu1z„pojęciowym
przedstawieniemczystychspekulatywnychmyśli”.Zatemmożna
posiadaćwielkąerudycyjnąwiedzęnatematfilozoficznychmnie-
mań,ichlogicznychuzasadnieńizwiązków,ajednaknierozu-
miećzdańwypowiadanychprzezfilozofów.„Dlatego1pisze
Hegel1niebrakwielotomowych,możenawetiuczonychhistorii
filozofii,obywającychsiębezpoznaniasamegomateriału,którym
tylesięzajmowały.Autorówtakichhistorii1dodaje1możnapo-
równaćdozwierząt,któreusłyszałyrazemwszystkietonymuzy-
ki,alejednoprzytymdoichzmysłuniedoszło,mianowiciehar-
moniatychtonów”79.
HistorięfilozofiijakogalerięmniemańuznajeHegelzanaukę
zbytecznąinudną.Mniemaniebowiemtosubiektywnewyobraże-
nie,dowolnamyśl,któraukażdegomożebyćinna.„Mniemanie
jestmoje,niejestonojakotakieogólnąmyślą,któraistniejesama
wsobieidlasiebie”.Wistociejednakniemażadnychmniemań
filozoficznych.„Filozofia1pisze1jestobiektywnąnaukąopraw-
dzie,naukąojejkonieczności,pojęciowympoznawaniem1anie
żadnymmniemaniemiwysuwaniemmniemań”80.Jeślioprzećhi-
storięfilozofiinadoksograficznymrozumieniufilozofii,towów-
czasjejznaczenie„sprowadzasiędopoznawaniajedynieindywi-
dualnejspecyfikiinnychludzi,któraukażdegoznichjest
odmienna,azatemtoosobliwości,stanowiącedlamniecośob-
cego,wobecczegomójmyślącyrozum1stwierdzaHegel1nie
jestwolny,wczymniepartycypuje”81.Jesttomartwymateriałhi-
storyczny,czytamydalej,treść,którawsobiejestpróżna.
Alehistoriografiafilozoficznychosobliwości1doksografia1
niedość,żenudnaizbyteczna,możebyć,zdaniemHegla,także
niebezpieczna.Otóżpowierzchownerozumieniefilozofiiijejdzie-
jówsprawia,żeukazujesięonajakodaremnywysiłekposzukiwa-
niaprawdy;wielośćfilozofii,zktórychkażdapretendujedomiana
prawdziwej,podważazaufaniedofilozofowania.Jeślizderzyć
ztympogląd,żefilozofiapowinnabyćrzeczywistąnauką,pogląd,
zgodniezktórymprawdziwapowinnabyć„jakaśjednafilozofia”,
torodzisiępytanie:która,poczymmożnapoznać82?.Kwestiata
przypominawyrażonewArchitektoniceczystegorozumu1(A838,
B866)1analogicznewątpliwościKanta.DlaHeglajesttowszelako
79Ibidem,s.21.
80Ibidem,s.38.
81Ibidem,s.40.
82Ibidem,s.42.