Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europawartości
31
Jeślitomydecydujemy,cojestważne,tomożemyteżuznać,żejesteśmy
ważniejsiodinnych.Możemypowiedzieć:mychcemystaćsięboga-
ci,apotemmożepomożemyinnym,albonie.
Takiemustanowiskusprzyjakorzystaniezróżnychzdobyczycywiliza-
cjiorazpowstającepsychiczneuzależnieniesięodtychzdobyczy.
Odkryciaukazałynowemożliwościułatwień,wygodyżyciaiłatwości
działaniazarównodobregopodkażdymwzględem,jakiwyrządzaniazła
(sobieiinnymludziom),którychtomożliwościwcześniejniebyło.
Dozłaoczywistegonależą:zniszczenieśrodowiska,zniszczenieświa-
domości(kłamstwaregionalneiglobalne,polityczneipseudonaukowe),
którychprzedtemniebyło,wkońcunowetechnikizabijania,możliwość
masowegoludobójstwa,dokonanegochoćbyprzezjednegoszaleńca.Rów-
nieżnowebezkrwawesposobyuzależniania,przemocyiwyzyskuprzez
umiejętnewykorzystaniepsychologicznychuwarunkowań,stanowiących
czasemskładnikogólnoświatowegoekonomicznegoporządku.
Światstajesięwtedyterenemwalkiozyski.
Jaktrudnojestnaprawićcoś,copowstajeczasemzdawałobysięprzez
drobne,niewinnezaniedbanie,możnasobieuświadomićnaprzykładzie
dowolnej„plagi”,np.takiejjakpalenietytoniu.Rzecz200lattemuwyda-
wałasięniegroźna,pozbawionaniemalmoralnegowydźwięku.Można
byłopowiedzieć:jednilubiąmuzykęBacha,adrudzylubią„lulki”palić,
cóżtokomuśszkodzi?Tymczasem,gdypowstałwokółpaleniatytoniu
olbrzymiprzemysłitysiąceludziżyjezprodukcjiiusługdostarczaniain-
nymużywkiiułatwianiazatruwaniaotoczenia,naukawykazałaniezbicie,
żepalenierzeczywiścieszkodziiżejestprzyczynąnajgorszychchorób.
Dziświęcludzkośćzdobywasięnaolbrzymiwysiłekodwracaniacałego
trenducywilizacyjnego,którypowstałjedyniewskutekdrobnejlekkomyśl-
ności.Podobniejestzdziesiątkamiinnychproblemów.
Równieżrzeczybardzopożyteczne,jakwszelkiegorodzajumaszyny
ułatwiającenamwieledziałań(np.komunikacjęigospodarstwodomowe)
stająsięcorazbardziejniezbędnedla„normalnego”funkcjonowaniaspołe-
czeństwabardziejrozwiniętego.Dziśmożemysobiepowiedzieć,żezamiast
rozwijaćprodukcjęcoraznowychurządzeńułatwiającychżyciespołeczeń-
stwombogatym,mogliśmytenwysiłekwłożyćnajpierwwpodniesienie
poziomużyciaspołeczeństwmniejrozwiniętych,adopieropóźniejszukać
dalszychudoskonaleń.Terazjużniejesteśmywstaniewycofaćsięzosią-
gniętegopostępu.
Absolutyzmwartościkażeposzukiwaćinnejogólnejstrategii:należy
najpierwdążyćdoupowszechnienianiezbędnychistniejącychzdobyczy
cywilizacji,zwalczaćchoroby,głód,brakhigienyczyludobójstwo,apóźniej
dopierostaraćsięodalszyrozwójwzakresietechnologii.
