Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp
19
punktemodniesieniadlaszerszejaktywności.Jakkolwiekwobserwowanymokresie
dostrzegalnesąliczneprzejawyintegracjiwśródprzedstawicielielitnapoziomie
ponaddzielnicowym,jaknp.koligaceniesię,posiadanieipozyskiwaniedóbrziem-
skichwróżnychczęściachrozległegoKrólestwa23,partykularyzmpozostawałdomi-
nującymelementemświadomościwiększościjejprzedstawicieli.
ElitypolityczneKrólestwatojednakżenietylkoeksponowaniprzedstawiciele
poszczególnychziemiwojewództw,leczjednocześnierodówrycerskich24.Powią-
zaniakrewniaczewomawianymprzedzialeczasowymnależądoszczególniemocno
eksploatowanychzagadnieńwhistoriografii25,aczkolwiekostatniodynamikabadań
genealogicznychodnotowujewzględneosłabienie26.
FormalniejednolitywPolscestanszlacheckibyłwpraktyceogromniezróż-
nicowanypodwzględemmajątkowym.Jegoczęśćnajbogatszą,acozatymidzie
najbardziejwpływowąiznaczącąpolitycznietworzyłomożnowładztwo,stanowiące
średniowiecznąformęnowożytnejmagnaterii27,którepoprzezkoncentracjęmajątku
orazmonopolizowanienajwyższychurzędówigodnościtworzyłofaktycznieodrębną,
elitarnągrupę28.Jejprzedstawiciele,zracjiposiadanychwpływówspołecznych,potęgi
majątkowejiwyrobieniapolitycznego,byliwłaściwymipartneramidlamonarchy
wsferzepolitycznej.
S.Gawlas,Królistany,s.173–175;id.,Badania,s.102–104;T.Jurek,Genezaszlachty,s.123–124;id.,
DieEntstehung,s.92–94;S.Szybkowski,Szlacheckieelity,s.103–124;A.Sochacka,Początkisejmiku,
s.279–280;ead.,Zjazdyszlachty,s.293–295.
23W.Brzeziński,Koligacjemałżeńskie,pass.;id.,Kujawskiekoligacje,s.57–71;id.,Majątekimał-
żeństwo,s.257–277;id.,Polskarodzina,s.127–147;A.Gąsiorowski,Koligacje,s.79–91;J.Gzella,
Związkirodzinne,s.63–70;M.Koczerska,Rolazwiązków,s.66–91;A.Radzimiński,Związkirodzinne,
s.241–257;A.Sochacka,Związkirodzinne,s.497–518;J.Sperka,Szafrańcowie,Koniecpolscy,s.134–152;
A.Supruniuk,Wpływkoligacji,s.153–168;S.Szybkowski,Kilkauwag,s.106–132;id.,Koligacja
Tuliszkowskich,s.391–414;id.,Kujawskaszlachta,s.340–420;id.,Małżeńskie,s.62–104;id.,Okilku
koligacjach,s.283–318;id.,Pannyposażne,s.259–280;id.,ZwiązkirodzinneDanaborskich,s.157–169;
id.,Związkirodzinneibaza,s.33–55;id.,A.Szymczakowa,Gentrymarriage,s.65–88;ead.,Krewniacze
podstawy,s.27–44;ead.,Powiązania,s.93–107;W.Zawitkowska,Koligacje,s.89–101.
24J.Bieniak,Rodyrycerskie,s.57–82;id.,Heraldykapolska,s.83–122;por.:T.Jurek,Geneza,
s.103–107;id.,DieEntstehung,s.66–71,91–92.
25Podsumowaniabadań:J.Bieniak,Średniowieczne,s.47–58;S.Gawlas,Badania,s.63–68;
D.Kała,op.cit.,s.11–28;J.Sperka,Stanbadań,s.42–57;id.,Rittergeschlechter,s.365–383;J.Wroni-
szewski,Metoda,s.107–120.
26OstatniąmonografiąDgenealogiczną”jestopublikowanaw2013r.książkaJ.Wroniszewskiego
prezentującakilkawybranychwspólnotrodowychzterenuSandomierskiego(id.,NobilesSandomirienses).
27S.Gawęda,Możnowładztwo,s.51–125;H.Litwin,op.cit.,s.451–470;A.Gąsiorowski,Czyn-
nikirozwarstwienia,s.75–82;J.Kurtyka,Tęczyńscy;id.,Posiadłość,s.161–194;id.,Małopolskierodziny,
s.55–77;Z.Górczak,Rozwójmajątków;T.Jurek,Geneza,s.131–134;id.,DieEntstehung,s.103–108.
28M.Żyromski,Teorieelit,s.292–293.
