Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałi
wdefensywie
PolskaiLitwarozpoczynałyswewspólnedzieje,stojącnaniejednakowychpozy-
cjach.WprzypadkuKrólestwaPolskiegopanowanieJagiełłyzostałopoprzedzone
ponadczterdziestoletnimokresempokojowychrelacjipolsko-krzyżackich1,podczas
1Traktatkaliskiz8VII1343r.przyniósłformalnezrzeczeniesięprzezkrólapolskiegowszelkich
prawdoPomorzaGdańskiego,kończąctymsamymtrwająceod1309r.intensywnedziałaniamilitarne,
dyplomatyczneiprocesowe,zmierzającedoodzyskaniatejprowincji.Renuncjacjazostałazaaprobowana
przezówczesneelitypolityczneKrólestwa,coprzybrałopostaćosobnegodokumentugwarancyjnego
(PrUBIII,576).DokońcaswegopanowaniaKazimierzWielkiniepróbowałzakwestionowaćzawar-
tegopokoju,podobniejakjegonastępcaLudwikAndegaweński.Pokójkaliski,odnowionyw1404r.
(zob.niżej),obowiązywałformalniedo6VIII1409r.,kiedytowypowiedziałgowielkimistrzUlryk
vonJungingen(zob.rozdziałIII).
Nieulegawątpliwości,żeokresmiędzy1343a1385r.powinienbyćpotraktowanyjakowłaściwy
punktwyjściadlaokreśleniastanowiskapolskichelitwobecproblemukrzyżackiegouzaraniaunii
polsko-litewskiej.Właśniewtychlatachurodzilisięi/lubdorośliarchitekcizwiązkuPolskiiLitwy
imożnasięspodziewać,żeówczesnerealiawnajwiększymstopniuukształtowałyichświadomość
polityczną(zob.ostatnioS.Szybkowski,WPL,s.74).Stosunkowomniejszebyłoznaczenieokresu
wcześniejszego(1309–1343),zapoznawanegozdrugiejręki,główniezapośrednictwemrodzinnej
tradycji(natentemat:H.Chłopocka,Tradycja,s.65–142;W.Sieradzan,Świadomośćhistoryczna
świadków,s.97–104,122–125).Stądteżokreślenie,jakibyłstosunekpolskichelitpolitycznychdo
Krzyżakówwlatach1343–1385orazczymwłaściwiebyłaijakąrolęodgrywałakwestiakrzyżacka
wówczesnejpolitycejestkluczowedlazrozumieniapostawizachowańpolitycznychprzedstawicieli
tychżeelitwodniesieniudoZakonuwpoczątkowychlatachfunkcjonowaniauniipolsko-litewskiej.
StosunkiKazimierzazKrzyżakamipo1343r.analizowanebyłynaogółdośćpobieżnie,conie
przeszkadzałobadaczomformułowaćkategorycznychopiniiorzekomonieprzerwanchdążeniachkróla
doodzyskaniaziemzagarniętychprzezZakon(przykładowo:H.Paszkiewicz,Politykaruska,s.210–211;
Z.Wojciechowski,op.cit.,s.34–36;K.Jasiński,Kazimierz,s.15,22–23;Z.Kaczmarczyk,Dyplomacja,
s.280–283;J.Wyrozumski,Kazimierz,s.277).Nowszestudia,poczynającodpracS.Szczura,akoń-
czącnapublikacjachA.Szwedy,wniosłyznaczącekorektydotegoobrazu(zob.:S.Szczur,Traktat
pokojowy,s.7–43,id.,Praskizjazd,s.81–122;A.Supruniuk,Ukresuwypraw,s.52–83;ead.,Owypra-
wach,s.31–56;A.Marzec,Urzędnicy,s.135–149;D.Wróbel,Kwestiarewindykacji,s.11–28;id.,
Kwestiakrzyżacka,s.136–186;A.Szweda,Królestwo,s.9–22;id.,Okoliczności,s.83–100;id.,Wyprawa
Ludwika,s.7–19).StanwiedzyopolitycepółnocnejostatniegoPiastawlatach1343–1370wpłynął
