Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
trudnepoczątki(1386-1391)
39
latafunkcjonowaniauniitojednakniewątpliwieczasprzełomuwstosunkachobu
państwzZakonemKrzyżackim.Doszłowówczasdosprecyzowaniawzajemnych
stanowisk,zarysowałysiępreferowane,typowemetodyistrategiedziałania.
Skrajnieodmiennecelepolityczneobustronspowodowały,żewzajemnerelacje
przybrałyodpoczątkucharakterkonfrontacyjny,coznalazłoodbiciewstopniowej
zmianiepostawwobecKrzyżakówwKoronie.Próbauchwyceniaokolicznościtych
przemianorazichmechanizmówzperspektywydążeńelitpolitycznychtogłówny
celniniejszegorozdziału.Istotnymzadaniembędzierównieżanalizazgromadzonego
materiałuźródłowegopodkątemzachodzącychwsprawachkrzyżackichprocesów
decyzyjnych,copozwolinapełniejsząocenęwkładuzapleczapolitycznegowładcy
wrealizacjępolitykizagranicznejpaństwa.
1.trudnepoczątki(1386-1391)
Wpierwszychmiesiącach1386r.projektuniipolsko-litewskiejwszedłwfazę
realizacji.Ujejpoczątkówzasadniczymproblememstałosięuzyskaniemiędzyna-
rodowegouznaniadladziełaunii,jakteżdlazwiązkumałżeńskiegojejwładców2.
korporacjimianemDbrodacze”niewydajesięwyrazemniechęci,leczzwracauwagęnaspecyficznącechę
ichwyglądu,nierozpowszechnionąwśródPolaków(por.teżT.Jurek,Narodowafryzura,s.322–331).
Materiałźródłowy,którymrozporządzamy,nakazujeconajmniejwstrzemięźliwośćwobecoptymi-
stycznychopiniiT
.Nowakowskiegonatematrozpowszechnienianastrojówantykrzyżackichnaterenie
WielkopolskiwdrugiejpołowieXIVw.NiemożnapomijaćmilczeniemzjawiskauczestnictwaPolaków
zróżnychdzielnicwkrzyżackichrejzachnaLitwęwdrugiejpołowieXIVw.(K.Górski,J.Pakulski,
op.cit.,s.39–58;W.Paravicini,DiePreußenreisenI,s.56–60),choćzdrugiejstronysprowadzanieich
wyłączniedowymiarupolitycznegowydajesięzbytnimuproszczeniem(A.Supruniuk,Ukresuwypraw,
s.52–83;ead.,Owyprawach,s.31–56).Znamienne,żepodczasbezkrólewiapośmierciLudwika
AndegaweńskiegowywodzącysięzWielkopolskiiKujawzwolennicyksięciamazowieckiegoSiemo-
witaIVniemieliżadnychobiekcjizpowodubliskichkontaktówichkandydatanatronzZakonem,
poświadczającchoćbyjegoumowyzastawnezKrzyżakami(IMTI,26,27,29).Faktyteświadczą
wyraźnie,żeobokmożliwychpostawniechęciwobecpółnocnegosąsiada,októrychrozpowszech-
nieniuzgołanicniewiadomo,funkcjonowałypostawyakceptacjizarównoobecnościipozycjipanów
zPruswregionie,jakireprezentowanegoprzeznichwzorcamisyjnego.Wreszciewartozauważyć,że
zwrotupolegającegonazwiązaniusięzLitwąwlatach1385–1386,ozasadniczymznaczeniutakżedla
kwestiikrzyżackiej,nieprzeprowadziliprzedstawicielestronnictwaluksemburskiego(legitymistów),
leczuznawanizaichpolitycznychadwersarzypanowiekrakowscy.
Podsumowując,pokojowycharakterstosunkówpolsko-krzyżackichwlatach1343–1385wznaczą-
cymstopniuzdeterminowałpoglądyipostawyprzedstawicielielitpolitycznychKoronywobecZakonu
wpoczątkachistnieniauniipolsko-litewskiej.Dlapokoleniadostojnikówwyrosłychwostatnichlatach
KazimierzaWielkiegoiwczasachLudwikaAndegaweńskiegopokójkaliskibyłwartościąipunktem
odniesieniawpolitycewobecpółnocnegosąsiada.
2Z.H.Nowak,Dyplomacja,s.320.
