Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.PODATKIISYSTEMPODATKOWYWDOROBKUEKONOMII
24
funkcjipaństwa(funkcjaalokacyjna,redystrybucyjna,stabilizacyjna),bez
czegoniemożnabywykonywaćnawetpodstawowychzadańukierunko-
wanychnadobrobytobywateli.Działaniesystemupodatkowegowidoczne
jestnapoziomiepaństwowym,regionalnym,lokalnym,ajegoefektywność
przekładasięnarozwójspołeczno-gospodarczyorazpodnoszeniedobro-
bytuspołecznego,conależyuznaćzarównorzędnyzcelemfiskalnymcel
każdegosystemupodatkowegofunkcjonującegowgospodarceglobalnej.
Jesttosystempowiązanychzesobąinstytucji,instrumentóworazśrod-
kówpozwalającychnarealizacjęfunkcjifiskalnej,redystrybucyjnejoraz
stabilizacyjnej.
1.3.Zasadypodatkowe
Ozasadachpodatkowychnapisanowiele,wkażdejszanującejsiępozycji
naukowejznaleźćmożnaodniesieniadozasadAdamaSmitha(XVIIIw.),
DawidaRicardo(XVIII/XIXw.),JohnaS.Milla(XIXw.),AdolfaWagnera
(XIXw.)iFritzaNeumarka(IIpoł.XXw.).Dlaczegotakczęstosiędonich
powraca?Funkcjonowaniesystemupodatkowegowpraktycegospodarczej
wymagałowypracowaniaokreślonychzasadpodatkowych,postulatów
skierowanychdoustawodawcy
24
wcelu:zagwarantowaniaefektywnego
poborudaninpodatkowych,ograniczenianegatywnegowpływufiskalizmu
naprocesygospodarczeorazminimalizowaniauciążliwościpoborudanin
dlapodatników.Zasadypodatkowesąuznawanezajedenzpodstawowych
wzorcówdeterminującychpoprawnośćteoriisystemupodatkowegooraz
praktycznychmodelipodatkowych.Topożądanecechy,jakimipowinien
sięcharakteryzowaćsystempodatkowy.Znajomośćdorobkupoprzednich
pokoleńpozwaladocenić,jakieaktualneregułyzawdzięczamyhistorycznej
myśliekonomicznej,izastanowićsię,jakiepostulatypowinniśmyprzeka-
zaćprzyszłympokoleniom.
Wtradycyjnejekonomiiklasycznejnajczęściejprzywoływanesącztery
zasadyopodatkowania
25
:równości,pewności,dogodnościitaniości,będą-
ceefektemanalizyprzyczynXVIII-wiecznychuwarunkowańpolitycznych,
gospodarczychispołecznych(tab.1.1).
24R.A.Musgrave,P.B.Musgrave(1989).PublicFinanceinTheoryandPractice,McGraw-Hill,
NewYork.
25A.Smith(2007).Badanianadnaturąiprzyczynamibogactwanarodów,t.II,PWN,
Warszawa.
