Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OlgaKielak:Ludowerytuaływobeczwierzątdomowych...
Nadziałanieczarownicnarażonebyłyzwłaszczakrowypoocieleniu
wjednejzukraińskichwsipoocieleniusięnpierwiastki”,tzn.krowy,którapo
razpierwszywydawałanaświatcielęta,obsypywanomakiemnwydiukiem”
(makiemsamosiewnym),święconymrazemznpaską”(wielkanocnymciastem),
zesłowami:nWid’mo,wid’mo,wtedymojąkrowęwydoisz,gdytenmakwy-
zbierasziprzeliczysz”57.Wcharakterześrodkaapotropeicznegoużytyzostałtu
mak,któregodrobneziarenkaczęstokazanozbieraćiliczyćupiorom,zabez-
pieczającsięprzednimiwtensposób.
Ochronąprzedczarownicamibyłotakżezabezpieczenieoboryczystajni,
gdzieznajdowałasiękrowa.WKomarowiczachoboręobsiewanowokołopo-
krzywąimakiem.Uważano,żenimwiedźmawejdziedoniej,będziemusiała
wyzbieraćziarenkamaku,parzącsobieręceorosnącepokrzywy;zbieranie
makubędziezaśtrwałotakdługo,żekurzdążyzapiaćiczarownicaniebędzie
jużmogłazaszkodzićzwierzętom58.WChyszowiedoprogustajniprzybijano
podkowęznalezionąnaczczozatrzeciągranicą,wtrzeciejwsi;podkowęna-
leżałopodnieśćprzezchustkę,niegołąręką59wówczasmożnabyłomieć
pewność,żekrowyniestracąmlekaprzezczarownicę.
Ważnymiwydarzeniamidladawnegomieszkańcawsibyłykupnoisprze-
dażkrowy.Mawiano,żetransakcjitejpowinnidokonywaćwspólniemąż
iżona:nKiedymężczyźnizałatwialistronęfinansową,zamienialipowrozy,
żonakupcabardzouważnieobserwowałabyłąwłaścicielkękrowy:czyniepró-
bowaławyrwaćzgrzbietuzwierzęciasierści,abysobiewtensposóbpozosta-
wićszczęście,zaśnabywcomoddaćzwierzęjużwyjałowione”60.
PrzedsprzedażąkrowywŁętowniprzezjakiśczasjejniedojono61,przepę-
dzanoteżzwierzęprzeztokwstodole,żebyjegomlekozostałowdomu62.Pro-
wadząckrowęnasprzedaż,pilnowano,abyniewieśćjejnapowrozie,naktó-
rymstałauwiązanawstajni,ewentualnie,abypowrozutegonieoddawać
kupującemuzwierzęnczynionoto,abyniewydaćzdomuszczęściadlakrów,
lubabysiębydłoniepopśniło63.
41
57E.MAJEWSKI,W.JARECKI:Bydło(pecus,bos,vacca,nitulus)...,Częśćdruga,s.323–324.
58Ibidem,s.327.
59Ibidem,s.331.
60F.KOTULA:Przeciwurokom...,s.94.
61Por.B.GUSTAWICZ:Podania,przesądy,gadki...,Częśćpierwsza,s.109.
62Por.O.KOLBERG:Dzieławszystkie...,T.34,s.169.
63Wznaczeniu‘niezepsułosię’B.GUSTAWICZ:Podania,przesądy,gadki...,Częśćpierw-
sza,s.110.