Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Międzymitologiąafolklorem
naprzód,aniewtył”30.Wtymsamymceluprzestępująceprógoboryzwierzę
uderzanotrzykrotniewiosłemwmiejscemiędzyrogami;czasami,jeszcze
przedwprowadzeniemnowonabytejkrowydoobory,gospodynikładłanajej
grzbietpoduszkęioprowadzałazwierzętrzykrotniedokołachałupy,abymiało
dużomleka31.Wczasieprzywiązywaniagodożłobunwrzucanołopatęzadra-
binęnadżłobem,gdziekrowompodawanosianoisłomę,abystarebydłonie
bodłonowejkrowy”32.Abynowakrowandobrzejadła”(i,wrezultacie,
dawaładużodobregomleka),gospodyninkrajałabułkęnatyleczęści,ile
wdomuosóbbyłoikażdydostawałswojączęść”33.
II.Rytuałyochraniające(unikaniaizapobiegania)
WśródrytuałówochraniającychAnnaEngelkingwyodrębniładwiegrupy:
praktykipolegającenaunikaniuniepożądanegokontaktuzmocą(rytuałyuni-
kania)orazsposobyzapobieganianiepożądanymkontaktomzmocą(zażegny-
wania,rytuałyzapobiegania)34.
Nadawcarytuałówunikaniachcespowodować,abyncośsięnie
stało”,unikawykonywaniapewnychczynności,abyniespowodowaćnieko-
rzystnychdlasiebieskutków.Zaprzykładtakichrytuałówuznaćmożnazakazy
dotyczącekrowy,którychprzestrzeganiemiałozabezpieczyćzwierzęprzed
utratąmleczności.
Dawniejobowiązywałbezwzględnyzakazdojeniamlekajednejkrowydo
skopka,doktóregodojonomlekoinnej,pochodzącejodinnegowłaściciela.
Wierzono,żenieprzestrzeganieowegonakazusprawi,iżjednozezwierzątstra-
cimleko,nalbowiemjednomlekosprzeciwiasiędrugiemu”35.Abytego
uniknąć,radzonodokładniepłukaćskopekwodą36.Zabronionebyłotakżedoje-
niekrowypozachodziesłońca–zwierzęmogłobysięnpogniewać”istracić
mleko37.
Zakazemobjętebyłyczynnościzwiązaneztransportemudojonegomleka–
wdrodzepowrotnejdodomu,tużpowydojeniukrowy,nienależałoodkrywać
30F.KOTULA:Przeciwurokom...,s.94.
31Ibidem.
32Ibidem.
33Ibidem.
34Por.A.ENGELKING:Rytuałysłownewkulturzeludowej...,s.80–81.
35O.KOLBERG:Dzieławszystkie...,T.34,s.168.
36Por.ibidem.
37Por.E.MAJEWSKI,W.JARECKI:Bydło(pecus,bos,vacca,nitulus)wmowie,pojęciach
ipraktykachludupolskiego.Częśćdruga.nWisła”1903,T.17,s.313.
