Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kalkulacyjnewskaźnikiustalasięzawszeindywidualniedladanychwa-
runkówtechniczno-ekonomicznychprzedsiębiorstwa.
Drugimpowodemwprowadzeniapozycjikalkulacyjnejjestsytuacja,
wktórejkierownikniemawpływunadanąpozycję.Doocenydziałalności
centrumzyskuwprowadzasięamortyzacjękalkulacyjną,anierzeczywistą,w
sytuacji,gdydanecentrumniemadelegowanejodpowiedzialnościzadzia-
łalnośćinwestycyjnąorazniemawpływunapolitykęamortyzacji,np.wy-
korzystywaniewspółczynnikówpodnoszącychamortyzację,którazostała
zarezerwowanadlazarządu.Wsytuacjachtakich,oceniającefektywność
działańcentrumzysku,należywyeliminowaćwielkościbędącepozaza-
sięgiemjednostki–wartościrzeczywistezastępujesięwartościamikalkula-
cyjnymi.Odchyleniepowstałewówczasnatakiejpozycjikalkulacyjnejma
przyczynę„ilościową”(kupionowięcejśrodkówtrwałych),anie„cenową’’
(zastosowanoinnywspółczynnikumorzenia).
Controllingzorientowanynagenerowanieiprzetwarzanieinformacji
Wkoncepcjitejcontrollingjestwspomaganiemsterowaniaprzedsiębiorstwa
poprzezinformacje;jestpozyskiwaniem,wzbogacaniemikoordynacjąin-
formacji,którawykorzystywanajestprzezmenedżerówwsterowaniuprzed-
siębiorstwem.Informacjętęuzyskujesięiprzygotowujedlaróżnychpo-
ziomówpodejmowaniadecyzji.Wcentrumtejkoncepcjistoiinformacja,
dlategocontrollingowiprzypisanejestanalizowaniedanychiwszelakich
typówinformacji,comaodzwierciedleniewpodporządkowaniudziału
przetwarzaniadanychcontrollingowi.Informacja,stojącarównowszereguz
czynnikamiprodukcji,stałasięjądremsystemucontrollingu.Wsystemietym
dominujądwaobszaryzadańzwiązanychzinformacją
28
:
1)pozyskiwanie,przechowywanieiprzetwarzaniedanychorazprze-
kazywanieichjakodanychwejściowych(input)doprocesówplanowaniai
kontroliwceluzagwarantowaniasterowaniaprzedsiębiorstwem,sterowania
zorientowanegonarealizacjęcelu(zdrugiejstrony,danetestanowiątakże
wyniktychprocesów),
2)dokumentacjaosiągniętychwyników,przedsięwziętychśrodkówi
podjętychdecyzjiwceluichkontroliizbieraniadoświadczeń.
Wramachdostarczaniainformacjiuwzględniasiętakżerolęcontrollera
jakodoradcyekonomicznegozarządu(menedżera).Dostarczanieinforma-
cjiniejestcelemsamymwsobie.Maonastanowićpodstawędopo-
dejmowaniadecyzji.Kategoriepozyskiwanychinformacjiiichwy-
korzystanieprezentujetabela6.Wpraktycepojawiasięszeregproblemów
związanychzpozyskiwaniemiprzetwarzanieminformacjidlapotrzebpo-
dejmowaniadecyzji.Otopodstawoweznich
29
.
28
K.Dellmann,EineSystematisierungderGrundlagendesControlling,w:Controlling.
Grundlagen...,ed.cit.,s.134.
29
P.Horvath,Controlling,wyd.3,VerlagVahlen,Mu
¨nchen1990,s.350.
27