Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
GeorgesClemenceauiFrancja
najlepszychrokowaniach.WinaClemenceaujesttuniewąt-
pliwa,aleniewyłączna.Anglicyteżwielestracili,aponieważ
chcielipozostaćimperiumkolonialnymimorskim(marze-
nia!),domagalisięniemieckiegozadośćuczynienia.Wpo-
lityceangielskiejpanowałzresztązaskakującychaos,który
znakomicieopisałpolatachChurchill,teżjedenzdoradców.
JednakzdzisiejszegopunktuwidzeniaTygrysaobciążają
nietylkononsensownerozmiaryreparacji.Dopierozaczyna-
nosobiezdawaćsprawęztego,jakważnabędzieropadla
całejcywilizacjizachodniej.Jeszczew1917rokuClemenceau
powiedziałznanezdanie,żeDjakpotrzebujeoliwy,toidzie
donajbliższegosklepuspożywczego”.Zrozumiałyjestwięc
kompletnybrakzainteresowaniaClemenceaudlasprawBli-
skiegoWschodu.Jeżeliobecnierozważamyspuściznękonfe-
rencjipokojowej,musimystwierdzić,żenajbardziejdrama-
tyczne,chaotyczneibeztroskiebyłydecyzjedotyczącetego
regionu.
Znakomitymprzykłademjestlosporozumieniamiędzy
przywódcąŻydów,wielkimuczonymiwynalazcą,później-
szympierwszymprezydentemIzraelaChaimemWeizman-
nem,aemiremFajsalem,wybitnymprzywódcąarabskim.
Dotegoporozumieniadoszłojeszczeprzedkonferencjąpa-
ryskąw1918roku.PojegopodpisaniuFajsalpisał:DDwie
głównegałęzierodzinysemickiej,ArabowieiŻydzi,zrozu-
miałysięnawzajemimamnadzieję,żewwynikuwymiany
poglądównakonferencjipokojowej,którąbędąkierowaćide-
ałysamostanowienianarodowego,każdynaródbędziemógł
zrobićzdecydowanypostępwkierunkurealizacjiswoichdą-
żeń.ArabowieniezazdroszcząsyjonistycznymŻydomiza-
mierzająichuczciwietraktować,asyjonistyczniŻydzipo-
informowalinacjonalistycznychArabówoswoichzamiarach
iteżmająuczciwiepostępować”.Tobyłostatnimomentna
uniknięciepóźniejszejnienawiściicałejsprawyPalestyny.
Clemenceauuznał,żesątosprawymarginesowe,aAnglicy
zmienializdaniecotydzieńiostateczniewzamianzakontro-
lęnadIrakiemiEgiptem(wszystkotobyłozresztąznacznie
bardziejzawikłane)zgodzilisięnakontrolęFrancuzównad
