Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MagdalenaBaer
obrazgołębi,będęgotraktowałajakoprototypowygatunekbiologicznyprzyjęty
napotrzebytegoopracowania.
GołębiewedługopracowaniaPtaki-przewodnikCollinsato:
Średniejwielkości,krępeptakiopełnej,krągłejpiersi(zuwaginasilnemięśnieskrzydeł!)imałej
głowie,Nogikrótkie,okrytełuskami.Lotszybki,prostoliniowy;uderzeniaskrzydełzdecydowane.
Chodząc,kiwajągłową.Pokarmgłównieroślinny(nasiona,ziarno,kiełki,pączki),zwyklezbierany
naziemi.Potrafiąpić,zanurzającdziób(izasysaćwodęwodróżnieniuodinnychptaków)ibyć
możedlategomającałkowicielubczęściowozakrytenozdrza.Gniazdująwdziuplachlubszcze-
linachskalnychalbobudują(proste)gniazdazpatyków.Młodekarmione»ptasimmleczkiem«
zwola(Svenssoniin.,2011,214).
Jakjużwspomniałam,gołąbskalnyniejestjedynymdzikożyjącymgatunkiem
wEuropie.Nakontynenciewystępujątakże:grzywacz-golubgrivnjań(Columba
palumbus),sierpówka/synogarlicaturecka-gugutka(Streptopeliadecaocto),si-
niak-golubdupljań(Columbaoenas),turkawka-divljagrlica(Streptopeliaturtur),
turkawkawschodnia(Streptopeliaorientalis)-azijskagrlica,turkaweczkaczarno-
gardła-dugorepagrlica(Oenacapensis)isynogarlicasenegalska(Streptopeliase-
negalensis)iin.(Svenssoniin.,2011,214-220;ZavodzaornitologijuHAZU,2018)
1
.
Gołąbzewzględunabliskiesąsiedztwozczłowiekiemjakogatunekuległsy-
nantropizacji,awłaściwiejejodmianie,czylisynurbizacji,awięcprzystosowaniu
dożyciawrazzludźmi.Wprzypadkugołębiajesttozmianadiety(próczziarna
imięczakówspożywaonteżodpadyiludzkiejedzenie),gniazdowaniewbudyn-
kachorazumiejętnośćrozpoznawanianiebezpieczeństwawynikającegozrozwoju
technikiiunikaniawypadków.
GołąbskalnytakżewswojejmiejskiejformiewChorwacjiiPolscejestpod
ochronązewzględunaspadekpopulacjidzikożyjącychosobników,którychareał
występowaniazawęziłsiędziśwłaściwiedoEuropyPołudniowej.
Wyglądzewnętrzny
Należyzauważyć,żezewzględunawspółistnienieczłowiekaigołębiazauważalny
jestwjęzykudymorfizmpłciowy,mimożeniejestonwłaściwiedostrzegalnyna
poziomiebiologicznym,costanowidużyproblemdlahodowcówprzyustalaniu
płciptaków.ródnazwzarównowjęzykuchorwackim,jakipolskimfunkcjonują
odrębneokreśleniaoznaczającesamcaisamicę:gołąb/golub-gołębica/golubica.Płeć
ptakarozróżnianajestnawetwówczas,gdyjegonazwafunkcjonujejakosymbol
1Nakontynencieeuropejskimwystępująjeszczegatunki:gołąblaurowy(Columbajunoniae),gołąb
kanaryjski(Columbabollii),gołąbmaderski(Columbatrocaz),któreendemicznymigatunkamiWysp
Kanaryjskich(Svensson,2011,216).
AdamMickiewiczUniversityPress©2022