Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
ROZDZIAŁI.PolskairosyjskanaukaadministracjiodXVIIIdopoczątkówXXw.
przedsądamiadministracyjnymi,Laferriere–jakopierwszy–przeprowadził
klasyfikacjętypówsporówadministracyjnychprzedRadąStanu.Pozwoliłoto
nasformułowaniepodstawowychzałożeńdoktrynalnychprawaadministracyjnego,
awkonsekwencjinadającychnauceprawaadministracyjnegowalordyscypliny
wpełninaukowej.Najejgruncieskonstruowanezostałypodstawoweelementy
francuskiejteoriiprawaadministracyjnego,takiejak:pojęciesłużbpublicznych,
podziałaktówadministracyjnychczysądowakontrolaadministracji.Podkreślając
znaczeniedorobkuLaferriere’awprocesietworzenianaukowychpodstawsystemu
prawaadministracyjnego,JerzyLangrodstwierdził:„takjakbezpolicystów
XVIIIwiekuniebyłobyprawdopodobnietakiegorozwojunaszejnaukiwXIX
wieku,takznowubezimpulsuiintuicjiLaferriere’anaszanaukawpołowie
XXwiekutrwałabymożejeszczewstadiumzbieraniadokumentacjiistniejących
urządzeń,bezskutecznegokuszeniasięokonstruowanierzeczywistejteoriiprawa
administracyjnego”.37
PomimożeLaferriereniestworzyłwłasnejszkołyprawaadministracyjnego,to
jegodziełoznalazłoznakomitychkontynuatorów.Bylitom.in.MauriceHauriou–
Zasadyprawapublicznegoz1910r.,LeonDuguit–Ogólneprzeobrażeniaprawa
publicznegoz1913r.czyHenriFayol,prekursorteoriiorganizacjiikierownictwa
wadministracjipublicznej–Administracjaprzemysłowaiogólnaz1917r.38
Niezaprzeczalnymosiągnięciemfrancuskiejliteraturyprawno-administracyjnej
XIXw.stałosięrozróżnieniepojęcia„administracja”i„policja”orazwskazanie
miejscaprawaadministracyjnegowogólnymsystemieprawapozytywnego.Roz-
różniającwładzęustawodawczą,sądownicząiwykonawczą,francuscypublicyścitę
ostatniądzielilinarządowąiadministracyjną.Wtymujęciuadministracjaobejmo-
wałatakżepolicję,którątraktowanojedyniejakowyspecjalizowanączęśćaparatu
administracyjnego,powołanądoochronyporządkuibezpieczeństwawewnętrzne-
gopaństwa.
Zewzględunaswojefunkcje,wdoktryniefrancuskiejpolicjędzielononaad-
ministracyjną(policeadministrative)isądową(policejudiciaire),podporządkowu-
jąctęostatniąorganomwymiarusprawiedliwości.Zadaniempierwszejbyłodzia-
łaniepoprzezśrodkinegatywnewceluzapobieżenianaruszeniomprawa,drugiej–
postępowaniewceluprzywrócenianaruszonegoprawa.Przezpojęcie„administra-
cja”wznaczeniupodmiotowymrozumianoogółsłużbpublicznychpaństwa,ich
strukturęorazbudowęwewnętrznąorganówwykonawczo-zarządzającychpaństwa,
zaśwznaczeniuprzedmiotowym–zakresjejfunkcjireglamentacyjnych.Stądteż
wyraźnejestwliteraturzefrancuskiejrozróżnieniepomiędzynaukąadministracji
37J.Langrod,Instytucjeprawaadministracyjnego...,s.77.
38M.Hauriou,Principesdudroitpublic,Paris1910;L.Duguit,Lestransformationsdudroit
public,Paris1913;H.Fayol,Administrationindustrielleetgenerale,Paris1917.