Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Czynwujęciukarnoprawnym-analizaterminologiczna
nkonkretnego”przestępstwa53.Zarazemsamopojmowanienczynu”jest
wprawiekarnympewnąkonwencją54,tj.razfizycznym,namacalnym
ikontrolowalnymruchemczłowiekawprzypadkudziałania(zaliczaćsię
tutakżebędziemowaczyzidentyfikowanespołecznieruchyciała,gesty
itp.),razzaśpewnymprocesemmyślowym,zktórymbezpośredniomoże
niełączyćsiężadenruchsprawcy,wręczprzeciwnie-sprawcamożeświa-
domiesięodruchupowstrzymywać(awięcbędzietokontrolowanezanie-
chanie)55.Próbajednoznacznejklasyfikacjiiprzyporządkowaniadojednej
grupytakodmiennychsytuacjimusibyćskazananaporażkę.Wkrańco-
np.visabsoluta).Wniosekzpowyższegojestprosty.WedługE.Belingarozważaniaoczyniemają
jakieśznaczenieotyletylko,oiledanyczynmożebyćujętywramyszerszejstruktury,jakąjest
istotaczynu(Tatbestandsmäßigkeit)-zob.E.Beling,DieLehrevomTatbestand…,s.4in.
53Cojednaknieoznacza,żestwierdzenieczynuniebędziesięwiązałozkoniecznościądoko-
naniaokreślonychniejakowstępnychwartościowań(oczymdalej).
54Natematróżnychsposobówpostrzeganiaczynuwprawiezob.m.in.I.Andrejew,Ustawowe
znamionaczynu.Typizacjaikwalifkacjaprzestępstw,Warszawa1978,s.133in.;I.Andrejew,
Opojęciuczynuwprawiekarnym,SF1985,nr2-3,s.211in.;T.Kaczmarek,Sporywokółpojęcia
czynuiichznaczeniedlasystemowegoobjaśnianiastrukturyprzestępstwa(w:)Z.Ćwiąkalski,
M.Szewczyk,S.Waltoś,A.Zoll(red.),Problemyodpowiedzialnościkarnej.KsięgakuczciPro-
fesoraKazimierzaBuchały,Kraków1994,s.164in.;P.Kardas,Przestępstwociągłewprawie
karnymmaterialnym.Analizakonstrukcjimodelowychnatlepojęciaczynu,zbieguprzepisów
izbieguprzestępstw,Kraków1999,s.24in.;P.Kardas,Zbiegprzepisówustawywprawie
karnym.Analizateoretyczna,Warszawa2011,s.38in.;P.Konieczniak,Czynjakopodstawa
odpowiedzialnościwprawiekarnym,Kraków2002,passim;M.Królikowski(w:)M.Króli-
kowski,R.Zawłocki(red.),Kodekskarny.Częśćogólna,t.1,Warszawa2011,s.114in.;L.Ku-
bicki,Przestępstwopopełnioneprzezzaniechanie.Zagadnieniapodstawowe,Warszawa1975,
passim;A.Malinowski,Prawnaindyferencjaczynu,PiP2012,z.5,s.47in.;W.Mącior,Czyn
ludzkiijegoznaczeniewprawiekarnym.Zagadnieniapodstawowe,Warszawa1990,passim;
W.Patryas,Interpretacjakarnistyczna.Studiummetodologiczne,Poznań1988,s.7in.;Ł.Pohl
(w:)R.Dębski(red.),SystemPrawaKarnego,t.3,Naukaoprzestępstwie.Zasadyodpowiedzial-
ności,Warszawa2013,s.202in.;M.Rodzynkiewicz,Modelowaniepojęćwprawiekarnym,
Kraków1998,s.28in.;W.Wolter,Oczyniejakodziałaniulubzaniechaniuprzestępnym,PiP
1956,z.5-6,s.879in.;W.Wolter,Kumulatywnyzbiegprzepisówustawy,Warszawa1960,
passim;A.Zębik,Czynprzestępnywpolskimkodeksiekarnym,ZNASW1974,z.4,s.163in.;
Z.Ziembiński,Analizapojęciaczynu,Warszawa1972,passim;Z.Ziembiński,K.Daszkiewicz,
S.Sołtysiński,Trójgłosoprawniczympojęciuczynu,SP1971,nr29,s.20in.
55Kauzalneujęcieczynuzakładaistnienieimpulsuwoli,któryjestuzewnętrzniony(cogita-
tionispoenamnemopatitur).Koncepcjitejzarzucanojednakznacznetrudnościwujęciuza-
niechaniawramachczynu.Zpomocąprzyszłykoncepcjesocjologiczne,którekładłynaciskna
społecznąocenęczynu,tj.ponadczystofizykalnerozumienieczynuprzedkładanojegozna-
czeniespołeczne.Istotnesątakżeujęciafinalistyczne,włączającewpojęcieczynutreśćwoli
(celowośćdziałań),jednocześniewyłączajączniegozaniechanie.Wkońcuodnotowaćnależy
koncepcjenormatywnekładącenacisknafunkcjonalneujęcieczynuizakładające,żeczynem
możebyćkażdezachowaniedającesięprzypisaćczłowiekowi(zazwyczajzewskazaniem,że
zachowanietomusibyćkontrolowalne).
37
