Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Typczynuzabronionego
wychprzypadkachokazaćsiębowiemmoże,żeokreślonedziałanieiza-
niechaniełącząsiętylkotym,żesądokonywaneprzezczłowiekaiżesą
kontrolowalne(choćodnośniedodrugiegowarunkumożliwesąsytuacje
sporne,np.przestępstwazzapomnienia56czyprzestępstwanieumyślne,
nieświadome,popełnioneprzezzaniechanie).Wszelkazatemjednoznaczna
klasycznadefinicjapozytywnaczynu(ujmowanegonaturalistycznie)może
sięwprawiekarnymokazaćniepożądana,aczasemwręczniebezpieczna,
wszczególnościkiedyprowadzićbędziedoniejasnościcodogranicodpo-
wiedzialnościkarnej57.Próbyobjaśnianiaczynuijegoroliwperspektywie
grożącejodpowiedzialnościkarnejpowinnysięzatemskupiaćnaanalizie
postulatywnej,cozazwyczajprowadzićbędziedojegorozumienianarzu-
conegoprzezprawo(awięcnormatywnego)58.Wtymujęciuczynniejest
jedynieelementemwarunkującymstrukturalniepojmowaneprzestępstwo,
aletakżesamjestprzezowąstrukturęwyznaczany(tj.przezjejpierwszy
etap).Złączeniuulegatuzatemnprzedstrukturalny”elementrzeczywistości
zjegopojmowaniemnstrukturalnym”(oczymdalej).
Prawnaanalizaczynujestjednakutrudnionaprzezpanującąwieloaspek-
towośćitymsamymwieloznacznośćpodstawowychdlaprawakarnego
terminówwiążącychsięzpodejmowanątuproblematyką.Ustawakarna
posługujesiębowiemgeneralnietrzematerminamiowydawaćbysię
mogłozbliżonejtreści:nczynzabroniony”,przykładowowart.12k.k.
(zob.teżart.1§1,art.5orazart.6§1-2k.k.),nczyn”,np.wart.11§1
k.k.(zob.teżart.4§2-4,art.31§1-2orazart.33§2k.k.),oraznzacho-
wanie”,przykładowowart.12k.k.(zob.teżart.13§1,art.53§2oraz
art.115§1k.k.)59.
56Zob.M.Król-Bogomilska,Odpowiedzialnośćkarnazaprzestępstwapopełnionewskutekza-
pomnienia,ZNIBPS1979,nr12,s.62in.;W.Wolter,Ocenyprawnokarneprzestępstwzza-
pomnienia,PiP1985,z.5,s.43in.;A.Chmiel,Kilkauwagotakzwanychprzestępstwach
zzapomnienia,Pal.1991,nr3-4,s.10in.;M.Kowalewska,Przestępstwazzapomnienia,Prok.
iPr.2015,nr3,s.73in.
57SłuszniewskazujeM.Rodzynkiewicz,żeczynniemożebyćdefiniowanyklasycznie,po-
nieważmaoncharakterpostulatywny.Skracającwypowiedźautora,możnawskazać,że
czynembędzieto,cobyśmychcieli,żebynimbyło,wszystkozależybowiemodprzyjętych
założeń-M.Rodzynkiewicz,Modelowaniepojęć…,s.28in.
58M.Rodzynkiewicz,Modelowaniepojęć…,s.28in.
59Zob.A.Wąsek,RecenzjaksiążkiJ.Majewskiego„Prawnokarneprzypisywanieskutkuprzy
zaniechaniu.Zagadnieniawęzłowe”,WydawnictwoKsięgarniaAkademicka,Kraków1997,PiP
1999,z.3,s.83.
38
