Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wprowadzenie
corazczęściejuadekwatniasięnormęprzezodniesieniejejdoskonkre-
tyzowanegofragmenturzeczywistości38,cowprawiekarnymjestszcze-
gólnieproblematyczneiznajdujeprzełożeniem.in.wdogmatycznych
problemachdotyczącychznamionocennych(należybowiemwyrazić
pogląd,żeniekiedydopierookreślonyfaktpozwaladobraćstosowne
kryteriaocen),blankietachodwołującychsiędoregulacjiocharakterze
indywidualnym,unormowaniachdotyczącychgwarantaczyregułpostę-
powaniazdobrem.
Wzależnościodprzyjętejkoncepcjinormabędziemiałaswojeźródło
wprzepisieprawa,tudzieżprzepisprawabędziesłużyłjedyniedopo-
znanianormy(cowynikazprzyjęcialingwistycznejalbonielingwi-
stycznejkoncepcjinormy39).Rzecządalszychanalizpodziałynorm
iwskazywanienaichrolęwsystematyceprzestępstwa.Zauważyćjednak
trzeba,żewnowszejdoktrynieprawakarnegobardzoczęstospotkać
sięmożnazwyróżnianiemnormsankcjonowanychisankcjonujących.
Słuszniepodkreślasię,żenazewnictwotostosowanejestdodwóch
różnychteoriinorm,coczęstoprowadzidoistotnychnieporozumień40.
Wpierwszymznaczeniunawiązujeonodokoncepcjibindingowskiego
postrzeganianorm,któramakonotacjedogmatyczne41,wdrugimzaśdo
negojakogranicawykładni,Kraków2006,s.31in.Wewskazanerozróżnieniewpisujesię
teoriaS.Erlicha,postrzegającegonormęjakokomunikatnormatywny,któryjestprzekształ-
canywtokunormatywnegoprocesudecyzyjnego-S.Erlich,Norma,grupa,organizacja,War-
szawa1998,s.39.
38Zob.m.in.M.Matczak,Tekstprawnyjakoopisświatamożliwego…
39Szerzejzob.K.Opałek,Dwoistośćujęcianormywnauceprawa,PiP1988,z.6,s.3in.Wni-
niejszejpracyopowiedzianosięzalingwistycznąteoriąnormy.Tylkonamarginesienależy
zauważyć,żewdoktrynieprawakarnegotrudnojestspotkaćwypowiedziwskazującenako-
niecznośćnielingwistycznegopostrzeganianormy(awięcrozumieniajejjakookreślonego
stanurzeczy,niezależnegoodtreściprzepisu);poglądtakiwyraziłrównieżR.Dębski,Poza-
ustawoweznamiona…,s.43.
40R.Dębski,Jeszczeonormieprawnokarnej(w:)A.Adamski,J.Bojarski,P.Chrzczonowicz,
M.Leciak(red.),Naukipenalnewobecszybkichprzemiansocjokulturowych.Księgajubileuszowa
ProfesoraMarianaFilara,t.1,Toruń2012,s.116in.;zob.takżeuwagiP.Kardasa,Orelacjach
międzystrukturąprzestępstwaadekodowanymi…,s.30-49,orazT.Przesławskiego,Opro-
blemiedelimitacjinormyprawnej,Pal.2014,nr11-12,s.11-20.
41WpolskiejdoktryniedotejkoncepcjinawiązująpraceA.Zolla,którytwierdzi,żeprzepis
prawakarnegowypowiadajedynienormęsankcjonującą,normasankcjonowanamożebyćje-
dyniewnioskowanazprzepisukarnego.A.Zollzaznaczarównież,żenormatamożebyćwy-
prowadzanatakżezprzepisówinnychdziedzinprawa.Pierwszaznormdecydujeokaralności,
drugazaśobezprawności-szerzejzob.A.Zoll,Onormieprawnejzpunktuwidzeniaprawa
33