Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Instytucjonalneuwarunkowaniarynkwfinansowychjakodeterminantawystąpieniakryzysu
15
zarwnosamooszacowanieprzyszłegoryzyka,jakiszacunkizwiązkwmiędzy
ryzykiemrżnychinstrumentwbyłyutrudnione,aocenaryzykawynikającaze
stosowaniatakichmodelibyłastanowczozaniżona.
Kluczowąrolęwwystąpieniukryzysumiałyjednaksłabościsystemuregulacyj-
nego,wktrychobrębiemożnawskazaćnatrzygłwneelementy:niedoskonałości
regulacjimikroostrożnościowej,zbytwąskiegraniceoddziaływaniasystemuregula-
cyjnegoorazrelatywnieniskistopieńrozwojuregulacjimakroostrożnościowej.
Wtympierwszymobszarzedonajważniejszychsłabościzaliczyćmożnaniedo-
szacowanieryzyka,jakierozwjnieregulowanychinstytucjifinansowych(shadow
bankingsystem)nisłdlabilanswbankwkomercyjnych,atakżebrakodpowied-
nichregulacjipłynnościowych,szczeglniedlainstytucjifinansującychsięprzede
wszystkimnarynkuicharakteryzującychsięznacznymniedopasowaniemstruktury
terminowejaktywwipasyww.
Wkwestiiproblemugranicoddziaływaniasystemuregulacyjnegonajważniej-
szewydajesięto,żewokresieostatnichkilkulatskaladziałaniaznacznejliczby
instytucjifinansowychniebędącychbankami,awięciniepoddanychodpowiednim
regulacjom,wzrosłanatyle,żeinstytucjetestałysięsystemowoważne,azmiany
ichsytuacjiwpłynęłyistotnienaprzebiegkryzysu.Zuwaginarolętychinstytucji
wglobalnymsystemiefinansowym,negatywneskutkitychzaniedbańbyłypo-
wszechnieodczuwalne.Wartowtymkontekścieprzytoczyćznamiennesłowa
A.Greenspanazpaździernika2008r.:,,Popełniłembłąd,zakładając,żebankiwe
własnyminteresiebędąsamezdolneochronićswoichudziałowcwiswojeaktywa
(...).Wolnyrynekzałamałsię.Dodziśniemogęzrozumieć,cosięstało’’.Tymcza-
semjeszczew2006r.Greenspantwierdził,że,,Ponieważrynkistałysięzbyt
złożone,bymogłaimpomcinterwencjaczłowieka,najbardziejobiecującąpolityką
antykryzysowąwydajesięta,ktrazapewniamaksymalnąelastycznośćrynkową
—wolnośćdziałanianajważniejszychuczestnikwrynku.(...)Regulacje,zeswej
natury,ograniczająwolnośćdziałaniarynku,atowłaśnietawolnośćsprawnego
działaniaprzywracarynkomrwnowagę’’.
Dokonującbardziejwnikliwejdiagnozyinstytucjonalnychuwarunkowańire-
gulacjirynkwfinansowychwkontekścieichwpływunazapoczątkowaniekryzysu
finansowegowStanachZjednoczonychwartoprześledzićdziałaniaagendrządo-
wychliberalizującychsektorfinansowyiograniczającychwymogiwzględem
uczestnikwrynkufinansowego.Gdywlatach30.XXw.powoływanodożycia
FederalnąAgencjęMieszkaniową(FHA—FederalHousingAdministration),jako
instytucjęzapewniającąubezpieczenieprywatnychpożyczekhipotecznych,wy-
maganybyłwkładwłasnynabywcynieruchomościwwysokości20%wartości
nieruchomości.Po70latachistnieniatejinstytucjiwymgwkładuwłasnegozre-
dukowanodozaledwie3%,arozważanebyłynawetpomysłycałkowitegozerwania
zwymogiemwnoszeniawkładuwłasnego.
Wceluzabezpieczeniakredytodawcwprzedryzykiemniewypłacalności,
atymsamymposzerzeniadostępnościkredytwhipotecznychpowołanoFederal
NationalMortgageAssociation(FannieMae).Zczasemstworzonomechanizm