Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Złotnikiśpiewak
Jesttowięcdzieło,któregorozpędicelograniczonyjesttąmetą,tymkre-
sem,któremunaimię–człowiek.Dzieło–ludzkie.Autorograniczyłtu
swojemarzeniatwórczedlatego,abysięstałymożliwedowykonaniado-
skonałego,naktóresiłyludzkiewystarczą.Wogólnogreckiejmetafizyce
tylkoskończoność(umiar)–jestdoskonałą.Nieskończoność(bezmiar,
nadmiar)–jestwrogiemwszelkiejdoskonałości.(SL396)
Leśmian–poetabezmiaru–podkreślał,żeobcyjestmuklasycznyideał
piękna„wcałkowitympozorze”(SL396).
Wenus(…)posiadaniezależnybytartystyczny,wyraźniezakreślony
doskonałymigranicamijejmarmurowegoterytorium,którejestniedo-
stępnedlaresztychaotycznegobytu(…).Istniejewsobieidlasiebie–i
przeztotylkodlainnych.(SL397)
Natomiastsposób,wjakiLeśmianukazujeSfinksa,każepamiętaćojego
poetyckimpostulaciepierwotności33.
Niezerwałznaturą,niewyłoniłsięzniejcałkowicie.Przeciwnie,za-
leżnyjestodniej,połączonytajemniczymizniąnićmi!...Pogardziłskoń-
czonością,anieskończonośćobdarzyłagokształtemdośćludzkim,dość
ziemskim,dośćwsobiezamkniętymisamemusobiewystarczającym.
Możeistniećtylkozniąrazem,wspólniezowąpustynią,któragozrodzi-
ła.Onagowciążjeszczedopełnia,tłumaczy,uzasadnia,karmijegogłody
niezaspokojone(…).(SL398)
LeśmianowskiSfinks,„którysiętylkonawpółzniebytuwyłoniłina
wpółsiętylkouśmiechadoujrzanegoprzedsobąistnienia,grzęznącjesz-
czeswymtułowiemwmgłachimrokachpętającejgotajemnicy”(SL399)
towobrębietejantytezyfigurajegowłasnejwyobraźni.
Poetyckidialog
Gdyobajpoecisięgająpotesamekluczowemotywy(dowspólnych
należą:sen,odbicie,podwojenie,cień,wieczórizmierzch,bypozostać
33
Por.M.Głowiński,Leśmianczylipoetajakoczłowiekpierwotny,w:tenże,Za-
światprzedstawiony.SzkiceopoezjiBolesławaLeśmiana,Warszawa1981.