Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zarazem,żewjegopodstawietkwikulturowo-historycznyrozwójwspólnotludzkich,
czyliżemaonpodłożespołeczne.NieprzypadkowoodkońcaXIX–początkuXXwieku
kategoriaelementównieuświadamianychstopniowozajmujecorazwięcejmiejscaw
analizie
społeczno-filozoficznej,
społeczno-psychologicznej
oraz
socjokulturowej
różnychrodzajówpoznania,wtymteżnaukiisztuki,orazwstudiachnadniektórymi
nowymizjawiskami,jaknp.totalitarnymiiinnymispołeczeństwamizamkniętymi,
kryzysamispołeczneymiitransformacjami.Dziścorazwięcejspecjalistówzróżnych
dziedzinwiedzyhumanistycznej–socjologów,politologów,ekonomistów,historyków,
rozpatrującróżneklasyzjawisk,sięgapotędoniedawnajeszczeobcąimkategorię.
Pojęcieelementównieuświadamianychnabierawtensposóbcharakteruinterdyscy-
plinarnego”[Сикевич,Крокинская,Поссель:8].
Niewiadomo,kiedyijakwZłotejOrdzie–ogromnympaństwie,którepołączyło
różneplemionainarody,powstałypewnewspólnotyludzkie,wktórychmieszkaniec
takiejczyinnejmiejscowości,przedstawicieltakiegoczyinnegorodu,plemienia,ito
niekoniecznietureckiego,zacząłnieświadomieczućsięnieodłącznączęściązbiorowości.
Wiadomo,żepóźniejtopoczuciewspólnotywykrystalizowałosięwpostacietnonimu.
Innymisłowy,człowiekztejwspólnotyzpoczątkustałsię,adopieropotemzacząłczuć
sięniekimśinnymjaktylkoTatarem.
***
Badającmałąwspólnotęetniczną–teptiarówianalizującjejhistorięnatle
procesówwRosjiiwświecie,historykietnografzUfyRifI.Jakupowdoszedłtudo
całegoszereguwniosków[Якупов,2001:241-250].Niektóreznichmogąsięodnosićdo
historiiZłotejOrdy.Takwięcwprowadzaonjakopoprzedzającestadiumsamonazwy
etnicznej–pojęciesocjum,utrwalającestadiumkonsolidacjietnosuwramach
zbiorowościwpolietnicznymsystemiepolitycznym(kształtowaniesięodrębności
społecznej,zawiązywaniesiępomiędzyczłonkamiwspólnotyspołecznejpoczucia
komplementarności,przyjaznegowzajemnegozrozumienia,kształtowaniesiętożsamości
języka,kulturymaterialnejiduchowej,związanejzespecyfikąprzyrodyigospodarki).
WedługRifaI.Jakupowapodstawowewarunkikształtowaniasięetnosuto:
1)jednośćterytorium,
17
