Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwojuetnicznego”,że„ichetnogenezadodziśdniapozostajeprzedmiotemdyskusji”,
żewRosjiorazwEuropieZachodniejprzezdłuższyczasTataraminazywano
praktycznierzeczbiorącwszystkieludytureckie(aczasemrównieżnietureckie),że
tatarskawspólnotaetnicznamaskomplikowanąstrukturęwewnętrzną,któraniezostała
dotychczasprzeanalizowanawpełnymzakresie,żewreszciekompleksowebadanie
etnograficzne,pozwalającesądzićozróżnicowaniuetnokulturowymdanejwspólnoty,jak
narazieniezostałoukończone.
Wodróżnieniuodetnogenezyinnychnarodów,wyjaśnianiuetnogenezyTatarów
niewiele
może
pomóc
antropologia,
ponieważ
„głównym
wnioskiem
badań
antropologicznychkońcaXIX–początkuXXwiekustałasiętezao„nadzwyczajnym”
wymieszaniuTatarówpodwzględemrasowym.Podwzględemantropologicznym
Tatarzyodwczesnegośredniowieczaodnosząsiętakdostereotypueuropeoidów,jakteż
domongoloidów.Spotykasiętakżeróżnorodnetypyprzejściowe.Przytymnawetpodbój
przezMongołówBułgariiWołżańskiejorazjejwejściewskładZłotejOrdyniezaważyło
wsposóbzasadniczynafizycznymobliczuprzodkówwspółczesnychTatarów
kazańskich.
Przynależnośćkonfesjonalnawtejmateriiteżniewielebydała:pierwotnieTurcy
niesąmuzułmanami,anaprzykładKriaszczenisąchrześcijanami.
Niemogątupomócrównieżróżnicelingwistyczne:niesąonewśródTurków
nazbytwielkie.Takwzamierzchłychczasach,jakteżdziśnarodytureckierozumiejąsię
nawzajem.
Stądwynika,żejedynąmożliwościąwyodrębnieniaTatarówzwielkiejrodziny
Turkówpozostajeichetnonim,będącysamonazwą.NiemniejjednakwepoceZłotejOrdy
TurkówwniejzamieszkałychnazywaliTataramicudzoziemcy,samioninatomiastnie
nazywalisiebiewtensposób,utożsamiającsięzmiejscemzamieszkania,ztradycyjnymi
etnonimamiplemiennymiirodowymi.DopierowepocewygasaniaZłotejOrdypojawiają
sięstosunkowonielicznegrupyludzimianującesięTatarami.Sątobezpośredni
potomkowiesławnychrodówmongolskich,przedewszystkimsamegoCzyngis-chana,
orazSeidowie–potomkowieprorokaMahometa.
DopieropozanikuZłotejOrdynagleijakbyznikądnacałejszerokiejprzestrzeni
byłegowielkiegoimperiumpojawiająsięTatarzy–mieszczerscy,wołżańsko-uralscy,
syberyjscy,krymscy,którychiinnenarodytakwłaśnienazywają.Ostateczniesytuacjata
13
