Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
KWANTYFIKACJAKAPITAŁU
WTRANSAKCJACHPAKIETOWYCHAKCJAMI
1.1.Kategoriakapitałuiwartości
Kategoriakapitałunależyniewątpliwiedopodstawowychpojęćekonomicz-
nych,ajednakwzbudzałainadalwzbudzawielekontrowersjiwśrodowisku
naukowym7wtymotakpodstawowymznaczeniujakrozumienietegoterminu.
Dziejesiętak,pomimożeodconajmniejstulatwielubadaczypodejmowałotrud
scharakteryzowanianaturyorazrolikapitałuiusystematyzowanianaukowych
poglądówwtymzakresie(por.m.in.dokonaniapolskichuczonych[Majewski
1914,Grabski1928,Skrzypek1939]).Inniuczenipodejmowalipróbyzebrania
głównychpoglądównatematkapitałuijegoteoriiwramachjednejpozycji
wydawniczej(por.m.in.[CapitalTheory2005]).
Należyjednakzauważyć,żepojęciekapitałubyłojużznaneodprzynajmniej
XVw.,skorow1492r.wWenecjiL.Pacioliopublikowałdziełopt.Summade
arithmetica,geometria,proportionietproportionalita,któregoczęściąbył
TractatusXIdeComputisetScripturiszawierającyopisrachunkowościpodwójnej
(przekładnajęzykpolski[Pacioli2007]),przyczymzpewnościąstosowanojąjuż
wXIIIw.wFlorencji[Sangster2016,s.300i313].JużwXVIw.rachunkowość
podwójnabyłarozpowszechnionaweWłoszech[SojakiKowalska2015a],atakże
winnychkrajachEuropyZachodniej[SojakiKowalska2015b]istanowiłaniezby-
walnenarzędzierozwijającegosiękapitalizmu(R.A.Bryer[1993,s.135]wskazuje
nasilnąkorelacjępomiędzyrozprzestrzenianiemsiękupieckiegokapitalizmu
iszerzeniasięrachunkowościpodwójnejwEuropiePółnocnej).
Jakwiadomo,podstawąrachunkowościpodwójnejjestrównanie,które
uwzględniakategoriękapitału,ajejsystemjestnarzędziempomiaruzmiany
kapitałuwokresie.RównanietomapostaćA
0=E
0+D
07gdzieA
0towartość
aktywów(assets)wmomencie0,E
0towartośćkapitałuwłasnego(equity)
wmomencie0,zaśD
0towartośćzobowiązań(debt),czylikapitałuobcego
