Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Zaufaniewnaukachpolitycznych
31
nebadanianadzaufaniemzyskałyznacznąautonomięwporównaniu
zzainteresowaniamipsychologiispołecznej,ekonomiiipolitologii,gdzie
temattenbyłpodejmowanywcześniej”15.Oilewięczaufaniestanowi
istotnyobszaranalitycznywsocjologii,cowynikazfaktu,żejestonoka-
tegoriąkluczowądlazrozumieniaspołecznejegzystencjiludzi16,otyle
źródełzainteresowańbadawczychtymzagadnieniemnależyposzukiwać
winnychniżsocjologianaukachspołecznych.
Wpierwszejkolejnościzajmijmysięnaukamipolitycznymi.Wybitny
przedstawicieltejdyscyplinybadawczej,R.Hardin,postrzegazaufanie
jakokoncepcjęzawierającychsiękorzyści(encapsulatedinterest).Jego
zdaniemnpodmiot,któryobdarzonozaufaniemmamotywacjędotego,
abybyćwiarygodnym,motywację,którajestugruntowanawwartości,
jakąjestpodtrzymanietejrelacjiwprzyszłości.Oznaczato,żetobie
ufam,bomójintereszawierasięwtwoiminteresie,awięc,żetymasz
intereswpodtrzymywaniumojegozaufania”17.Krótkomówiąc,ufamy
wszystkimtym,zktórymiłączynasjakaśtrwająca(istniejąca)relacja18.
Takpojmowanezaufanieobejmujekilkaaspektów.Przedewszystkimjest
onorelacjątrzechelementów:podmiotufainnemupodmiotowiwtym
znaczeniu,żedrugizpodmiotówpodejmie(wykona)jakąśczynność
(relacjadwóchpodmiotówidziałania).Zaufaniemożebyćpowiązane
zewspółpracą.Ufaćkomuśtoznaczyznaćkogoś,wiedziećotejosobie
określonerzeczy-generalnierzeczy,którepowodują,żetakiejosobiesię
ufaiżejestonawiarygodna.Współdziałaniezosobąmożeprzynieść
korzyści.Wreszciedziałaniewewspólnyminteresiemożepowodować
ryzyko,ponieważdziałającwufności,pozostawiamyinnympodmiotom
pewienzakresswobodywoddziaływaniunanaszeinteresy.Wiążesię
ztymryzykonadużyciatejswobody19.
15
P
.Sztompka,Zaufanie.Fundamentspołeczeństwa,Kraków2007,s.11.Natomiast
najwięcejpublikacjidotyczącychzaufaniawyszłospodpiórsocjologów,zob.R.Hardin,
TrustandTrustworthiness,NewYork2002,s.XIX.
16
17
18
19
P
R.Hardin,Trust...,s.3.
R.Hardin,Trust...,s.3.
R.Hardin,Trust...,s.7-12.
.Sztompka,Zaufanie...,s.12-13.