Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI
wymiarkulturowyniejestnadmiernieeksponowany37.Przywołującszkołęlibe-
ralną38wnauceostosunkachmiędzynarodowychwartopodkreślićjejzróżnico-
wanie.Zgodniezjednązwielupropozycjiklasyfikacjiliberalizmobejmuje,poza
idealizmemkojarzonymzkonceptemsprawiedliwościwstosunkachmiędzyna-
rodowychautorstwaJohnaRawlsa,czterypolabadawcze39.Pierwszympolem
badawczymjestteoriademokratycznegopokoju,druginurtrefleksjiobejmuje
koncepcjękompleksowejwspółzależnościorazkonceptgovernance,wtrzecim
polubadawczymlokowanesązagadnieniaewolucji,roliiodpowiedzialności
instytucjiireżimów.Wostatnimpolubadawczymznajdujesiętzw.liberalizm
współczesny(nowyliberalizm)40,dlaktóregocentralnąkategoriąpozostająpre-
ferencje(inaczejcelespołecznepaństw,kształtowanejakowypadkowadążeńjed-
nostek,grupspołecznychikrajowychinstytucji).Preferencjepaństw,stanowiąc
podstawępolitykizagranicznej,kształtująsięwmiędzynarodowymśrodowisku
społecznym,ekonomicznymikulturowym.Wtymkontekściewartowskazaćna
wyróżnionywramachliberalizmuwspółczesnegonurtideowy,zgodniezktórym
napreferencjepaństwwpływakonfiguracjawartościitożsamościspołecznych,
określanychprzeztożsamośćnarodową.Innymisłowyliberałowietwierdzą,że
ideelicząsięotylewrelacjachmiędzynarodowych,oilemogąwywieraćjakiś
istotnywpływnazachowaniepaństw–pozaczynnikamimaterialnymi.
WnurcieliberalnymlokowanyjestupowszechnionyprzezJosephaNye’a
konceptmiękkiejsiły.Niewykluczatojednakzestawieniategokonceptuzzało-
żeniamiinnychszkółteoretycznychstosunkówmiędzynarodowych(konstruk-
tywizmu,liberalizmu,aletakżerealizmuklasycznegoirealizmuneoklasyczne-
go)41.Matozwiązekzujmowaniemsoftpower,jakojednejzformpotęgi,której
zasobyanalogiczniedozasobówtwardejsiłymogązostaćwykorzystanewpoli-
tycezagranicznejpaństw.Innymisłowy,rządywprocesachnakierowanychna
osiąganiepożądanychstanówrzeczywykorzystująwramachkreowanychprzez
siebiestrategiidostępneimzasoby,wtymzasobymiękkiejsiły,niezależnieod
normatywnychocenimotywów,którenimikierują42.
37A.Wojciuk,Kulturawteoriachstosunkówmiędzynarodowych,[w:]Kulturawś,dz.cyt.,s.14.
38J.Czaputowicz,Teoriestosunkówmiędzynarodowych.Krytykaisystematyzacja,Warszawa
2008,s.107–116,251in.
39Typologiapodejśćwramachliberalnejteoriistosunkówmiędzynarodowychjestwysoko
zróżnicowana.WprowadzonymwywodziewykorzystanopropozycjęAndrzejPolusa.A.Polus,
Liberalizm(y)jakopunktyreferencyjnewteoriistosunkówmiędzynarodowych,[w:]Liberalizmineo-
liberalizmwnauceostosunkachmiędzynarodowych:Teoretycznypluralizm,red.E.Haliżak,R.Oża-
rowski,A.Wróbel,Warszawa2016,s.44.
40A.Moravcisik,TakingPreferencesSeriously,AliberaltheoryofInternationalRelations,HInter-
nationalOrganization”1997,t.51,nr1,s.536.
41A.Wojciuk,Dylematpotęgi.Praktycznateoriastosunkówmiędzynarodowych,Warszawa2010,
s.112in.
42J.Nye,Foreword,[w:]SoftpowerSuperpowers:CulturalandNationalAssetsofJapanandthe
United,red.Y.Watanabe,D.L.McConnell,NewYork2008,s.XIII.
