Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałI
członekdanejwspólnotywiedziećcośpowinien”19.Kanonkulturowyniema
jednolitegoujęcia20,jakkolwiekkanonistniejeijestwyrażanywformiekultury
artystycznej.Kształtkanonu,jegozmianywczasie,czynnikiwpływającenate
zmianyorazstopieńjegoakceptacjiirzeczywistejznajomościsąprzedmiotem
badańempirycznych.Natomiastwartoodnotować,żeniemapowszechnej
zgodynazawartośćkataloguwytworówkulturowych,tworzącychkorpuskul-
turynarodowej.
DlaCzechów,SłowakówiPolakówkulturanarodowaodgrywałakluczową
rolęwutrzymaniawspólnejtożsamościwokresachbrakupaństwowości.Wtym
ujęciukulturanarodowapowiązanaiwspółzależnazdoświadczeniamihisto-
rycznymistanowiemanacjęprzynależnościjednostekdowspólnotypolitycznej.
Ztegopowoduprzejawytejkultury,zwłaszczate,konstruującekanonnaro-
dowy,zarównowmaterialnym,jakiniematerialnymcharakterzetworzązasoby
miękkiejsiłypaństwa.
Przedstawioneujęciakultury,zeszczególnymuwzględnieniempolskiego
dorobkuwtejdziedzinie,uwypuklająróżnorodnośćtejkategorii,jejskładników
orazwielośćistopieńskomplikowaniakryteriówdlajejklasyfikacji/taksonomii.
Jegopokłosiemjestmówienieokulturzejakoobszarzebadań,kategoriibadaw-
czej,atakżekulturachnarodowych,etnicznych,kulturachmniejszości21.Można
zatemprzyjąć,żeistniejeHkultura”wliczbiepojedynczej,jakopojęcieogólne,
obejmująceróżneformyżyciailudzkiejkreatywności,wtymwłaściwedanemu
narodowilubobszarowicywilizacyjnemu,orazHkultury”wliczbiemnogiej,
oznaczającelokalnerozprzestrzeniającesięodmiany.
Wartowreszciepodkreślić,żewnaukachopolitycekulturarozpatrywana
jestwkontekściekulturypolitycznej,kategoriiwprowadzonejdoobiegunauko-
wegoprzezGabrielaAlmondawpołowielat50.ub.wieku,pojmowanejjako
określonyukładpostawpolitycznych.Zakluczowekomponentykulturypoli-
tycznejuznawanesąwartości,przekonania,ocenyorazwzoryzachowańpoli-
tycznych,składającychsięnaokreślonepostawyjednostekigrupwobecpolityki
isystemupolitycznego22.
Bezpośredniozkulturąprzywoływanajestcywilizacja,którazkulturąbywa
utożsamiana.Literaturapodejmującazagadnieniezwiązkówzachodzących
międzyterminamikulturyicywilizacjinieprezentujejednolitegostanowiska23.
19A.Szpociński,Odzamkniętejdootwartejformułykanonukulturowego,HKulturaWspół-
czesna”1994,nr1,s.40–49.
20WielośćujęćkanonukulturowegoprzedstawiaJoannaKurczewska.J.Kurczewska,Kanon
kulturynarodowej,[w:]Kulturanarodowaipolityka,red.J.Kurczewska,Warszawa2000,s.28–32.
21J.Czaja,Kulturoweczynnikibezpieczeństwa,Kraków2008,s.23.
22A.Jabłoński,Kulturapolitycznaijejprzemiany,[w:]Studiazteoriipolityki,red.A.Jabłoń-
ski,L.Sobkowiak,t.2,Warszawa1998,s.178;G.Almond,B.G.Powell,Kulturapolityczna,[w:]
Elementyteoriisocjologicznych.Materiałydodziejówwspółczesnejsocjologiizachodniej,red.W
.Der-
czyński,A.Jasińska-Kania,Warszawa1975,s.578.
23K.Krzysztofek,Cywilizacja:dwieoptyki,Warszawa1991,s.15–16.
