Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI
Jegozdaniempominięciedialogupomiędzyelementamicywilizacji,powoduje
wykluczenieprocesówprzenikaniakultur.
OdmienneodHuntingtonapodejściedocywilizacjiprzedstawiłrównież
czeskiprezydentVáclavHavel,którywswoimwystąpieniunaUniwersytecie
Harvardzkimw1995r.podnosiłistnieniejednejcywilizacjiglobalnej.Cywi-
lizacjaglobalnapodswojąpowierzchniąskrywawielkążnorodnośćkultur,
narodów,religii,tradycji,historyczniekształtowanychpostaw.Jednocześnieist-
nieniejednejcywilizacjiniedajepodstawdozażegnaniastalepojawiającychsię
koniktów27.
1.2.Kulturawteoriachstosunkówmiędzynarodowych
Spośródszkółnaukiostosunkachmiędzynarodowych,najpełniejpostulat
uwzględnieniatożsamości,kulturyiwartościwbadaniustosunkówmiędzynaro-
dowychwypełnianurtkonstruktywistyczny.
Teoriaspołecznegokonstruktywizmuopierasięnaontologiiideacyjnej,tym
samymuznaje,żeHświatmaterialnyjestnieokreślonyizostajezinterpretowany
wszerszymkontekścieznaczeniowym”28.Tooznacza,żeidee,kulturaiprze-
konaniadeniująznaczeniekluczowychdlastosunkówmiędzynarodowych
kategoriitakichjak:potęga,interes,bezpieczeństwo.Konstruktywizmwjego
konwencjonalnejwersji29,zakotwiczonywidealistycznejontologii,uwzględ-
niapozytywistycznepostulatyepistemologiczne(gromadzeniewiedzypoprzez
testowanieteorii).Nurtkrytycznyjestreektywistyczny,głosi,żeprzekonania
badaczawpływająnawłaściwościbadanegozjawiska30.
Ekspozycjakulturywkonstruktywizmieprowadzidouznaniajejzawiodący
czynnik,decydującyotożsamościpaństw.Tym,cowyróżniakonstruktywizm
odrealizmuczyneorealizmu,jestpostrzeganiekulturyjakowarunkuipunktu
wyjściawbadaniuzmiansystemumiędzynarodowego.Wczwartymrozdziale
swojejpracyAlexanderWendtprzedstawiaargumentacjęnapowiązanietrzech
kluczowychkategorii:struktury,podmiotuikultury.Zwracauwagęnawielopo-
staciowośćtejostatniej,bowiemprzybieraonapostaćnorm,zasad,instytucji,
27V
.Havel,RadicalRenewalofHumanResponsibility,wystąpienienaUniwersytecieHar-
vard,12.05.1995,http://www.humanity.org/voices/commencements/vaclav-havel-harvard-universi-
ty-speech-1995(28.08.2019).
28N.Tannenwald,Ideasandexplanation:Advancingthetheoreticalagenda,HJournalofCold
WarStudies”2005,vol.7,nr2,s.13–42,s.19.
29J.Czaputowicz,Wprowadzenie.Potencjałkonstruktywizmuwwyjaśnieniuintegracjieuropej-
skiej,[w:]Zastosowaniekonstruktywizmuwstudiacheuropejskich,red.J.Czaputowicz,Warszawa
2016,s.8in.
30Tamże,s.10.