Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
różnorodnych,niekiedydośćodległych,kontekstówmożespowodować
zacieraniesięprzedmiotubadań,doprowadzającdosytuacji,wktórejto,
comiałobyćjedyniepomocnewzrozumieniumeritumproblemu,zaczyna
dominowaćinabieraćwartościsamoistnej.
Mimopodnoszonychtuzastrzeżeń,punktemodniesieniadlakulturowej
teoriiwydajesięteoriakomunikacjiliterackiej,będąca-copodkreślaMichał
Głowiński-jednązformkomunikacjispołecznej19.
WskazanaprzezGłowińskiegoautonomicznatożsamośćliteratury,ajed-
nocześniedostrzeżeniezwiązków,wjakiewchodzi,funkcjonującwobiegu
społecznym,pozwalanatraktowaniejegoopiniijakopropozycjimetodolo-
gicznejwobeczacieraniagranicdyscyplinhumanistycznych.Teoriakomu-
nikacjiliterackiejjesttymbardziejcenna,żepodejściefikulturocentryczne”
bywawrodzimejrefleksjihumanistycznejczęściejzakładaneimplicite,niż
wyrażaneexpressisverbis.Jednymznielicznychopracowań,wktórym
możnazauważyćkonsekwentniestosowanepodejściekulturocentryczne,
jestredagowanyprzezTadeuszaŻabskiegoSłownikliteraturypopularnej
(1997;wyd.2,rozszerzone2006).
Uważnyczytelnikdołączonegodoowejpublikacjiindeksuhasełzauważy
zapewne,iżpróczpojęćzzakresuliteraturoznawstwaiteoriikulturypopu-
larnejorazjejzwiązkówzobiegiemwysokim,znajdująsię-niemotywowane
zakresempracy,sygnalizowanymwjejtytule-hasłatakiejaknp.:opera
mydlana,komiks,farsa,wodewil20.Równieżwhasłachpodejmującychwątki
obecnewliteraturzepojawiająsięegzemplifikacjeprzywołująceinnetek-
stykultury(główniefilmy).PrzykłademjesthasłoRobotwSF;jegoautor
-PiotrDębek-omawiającsposobyrealizacjimotywurobotawfantastyce
naukowej,przywołujenietylkokrótkieformyprozatorskieStanisławaLema
(Bajkirobotów,TestpilotaPirxa,Aniel)bądźpowieściPhilipaK.Dicka,
leczrównież-przykładowo-filmy:MetropolisFritzaLanga,Terminatora
JamesaCameronaiTronStevenaLisbergera.
Należymiećświadomośćkonsekwencjiwynikającychzewentualnego
pominięciaprzywoływanychtu(iwieluinnychzamieszczonychwSłowni-
ku…)pojęć.Gdybybowiemredaktorzyowegokompendium,obecnienaj-
ważniejszegoinajbardziejwszechstronnegoopracowaniazzakresurodzimej
refleksjinadkulturąpopularną,ograniczylisięjedyniedohasełzwiązanych
wyłączniezliteraturą,należałobytakądecyzjęuznaćzachybioną.Nietylkobo-
19
Zob.:M.Głowiński,Odmetodzewnętrznychiwewnętrznychdokomunikacjilite-
rackiej,[w:]tenże,Dziełowobecodbiorcy.Szkicezkomunikacjiliterackiej,Kraków1998,
s.14-19.
20
Zob.:Słownikliteraturypopularnejwukładziesystematycznym,[w:]Słownikli-
teraturypopularnej…,s.532-536.
16
