Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
goriąmimesiszauważakoniecznośćredefinicjizwiązkówliteraturyzinnymi
dziedzinamisztukiwobliczucorazczęściejobserwowanegoprzywoływania
antycznejformułyutpicturapoesis13.
Doowychkwestiinależąm.in.problemyzwiązanezróżnicąodbiorupo-
szczególnychmediówkultury14.oneotyleistotne-wkontekściepodejścia
kulturocentrycznego-żeewokująproblematykęautonomiisztuk,azarazem
granicfimetodologicznegosynkretyzmu”(mianemtympragniemyokreślić
łączenieelementówmetodologiiznamiennychdlaróżnychmediówkultury,
niezbędnewrozpatrywaniuróżnorodnychtekstówpowstałychzodmiennego
tworzywa).WedługVincentaB.Leitcha,dowyłonieniasiępoetykikulturowej
przyczyniłsięnurtpoststrukturalistyczny,któregoreprezentancikwestionowali
podziałdyscyplinnaukowychorazuznawalitekstykulturyzamiejscaprzecię-
ciasięróżnychdyskursówkulturowych.Wyróżniałoich-jakpiszeLeitch-ba-
daniewliteraturzesposobów,wjakifunkcjonująwsztucesłowanajrozmaitsze
dyskursy(językowe,społeczne,ekonomiczne,polityczne,historyczne,etycz-
ne,religijne,prawne,naukowe,filozoficzne,edukacyjne)orazwynikająceztej
obecnościkonsekwencje15.Toteżmożna-zaJosephemNatolim-zdefinio-
waćkulturowąteorięjakodyskurs,któregocelemjestinterpretowanieinnych
dyskursów16.Zwolennicykulturowejteoriiprzejęliodpoststrukturalistówten-
dencjędowikłaniadziełaliterackiegowrównieszerokiekontekstyinterpreta-
cyjne.KomentującatezęLeitchaAnnaBurzyńskapisze,żewspółczesnateoria
kulturowastajesiędyskursemprogramowootwartymnawszelkiekonteksty.
Dziękitemumożliwajestbardziej(niżwwypadkupodejściaformalistycznego)
twórczalektura,coowocujepełniejszymzrozumieniemdzieła17.
Oczywiścieniemożnatraktowaćbadańkulturowychjakometodologii
uniwersalnej.Maonawłaściwesobieograniczenia.Zuwaginawięźzpa-
radygmatempostmodernistycznymiznamiennądlaniegopolisemiądys-
kursówniemożliwestająsięnp.intelektualnekonstrukcjeobejmującedzie-
jeliteratury,awięckulturowahistorialiteratury18.Ponadtouruchamianie
13
Zob.:S.Wysłouch,Utpicturapoesisstaraformułainoweproblemy,[w:]Ut
picturapoesis,red.M.Skwara,S.Wysłouch,Gdańsk2006,s.10.
14
H.Holländer,Literaturamalarstwografika,przekł.K.Lukas,[w:]Utpictura
poesis…,s.190.
15Zob.:V.B.Leitch,LiteraryTheory,Poststructuralist,NewYork1992,s.8(ficonstitu-
tions,andconsequencesaswellisthemodesofcirculationandconsumptionoflinguistic,social,
economic,political,historical,ethical,religious,legal,scientific,philosophical,educational”).
16
J.Natoli,Introduction,[do:]TracingLiteraryTheory,red.J.Natoli,Urbana1987,
s.10.
17
Zob.:A.Burzyńska,Kulturowyzwrotteorii,[w:]Kulturowateorialiteratury.
Głównepojęciaiproblemy,red.M.P.Markowski,R.Nycz,Kraków2006,s.83.
18
PiszeotymTeresaWalaswszkicuHistorialiteraturywperspektywiekulturowej
dawniejidziś,[w:]Kulturowateorialiteratury…,s.133-134.
15