Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Ryshistoryczny
29
jejtytułmógłbybowiemobiecywaćniecowięcej,niżudałosięwniej
zawrzeć.Wramachswoistegowprowadzenia,leczjużocharakte-
rzeniecobardziejpowiązanymzzasadniczymprzedmiotempracy,
zaprezentowanyzostanieswegorodzajubazowypodziałwzorców
osobowychnaichdwieodmiany,zktórychpierwszaodnosisiędo
sferyfaktów(wzorzecrekonstrukcyjny),drugazaśpowiązanajest
zpłaszczyznąocen(wzorzecoptymalizacyjnylubnormatywny).
Jeślitylkowtreścidalszychwywodówniezostaniezaznaczone,że
opróczwzorcanormatywnego,odnosząsięonerównieżdowzorca
rekonstrukcyjnego,toichzakresograniczyćnależywyłączniedotej
pierwszejfigury.Rzeczprzedstawiaćsiętakbędzieztegopowodu,
żewprezentowanymdalejujęciuwzorzecrekonstrukcyjny,za
pomocąktóregoodtwarzanamożebyćtreśćświadomościsprawcy
czynuzabronionego,stanowikonstrukcję,doktórejgłębszejanalizy
potrzebazdecydowanieszerszychwiadomościzzakresupsychologii
niżte,którymidysponujepiszącytesłowa.Niepozostajezatemnic
innego,jakwtymzakresieodesłaćdoopublikowanychwostatnich
latachopracowańmonograficznychodwołującychsiędodorobku
współczesnejpsychologii,któredotyczątejwłaśnieproblematyki36.
1.2.Ryshistoryczny
1.2.Ryshistoryczny
Przyznaćtrzeba,żeposzukiwanieuzasadnieniastosowaniaosobo-
wychpostaciporównawczychwutrwalonejtradycjidoprowadzić
możedodwojakichwniosków.Zjednejbowiemstronystwierdzić
bymożna,żeodstąpienieodinstytucjiutrwalonejprzezdłuższyczas
-jeślibywogóleewentualnośćtakąbraćpoduwagę-uzasadnione
byłobyjedyniewobecużyciaodpowiednioważkichargumentów.
Zdrugiejzaś-złatwościądajesięsformułowaćargument,zgodnie
zktórymzrezygnowaćzniejnależymiędzyinnymidlatego,żesta-
nowijedyniewyrazpewnejanachronicznejtradycji37,nieprzystającej
36Zob.wszczególności:J.Giezek,Świadomość...;M.Budyn-Kulik,Umyśl-
nośćwprawiekarnymipsychologii.Teoriaipraktykasądowa,Warszawa2015;
M.Kowalewska-Łukuć,Zamiarewentualnywświetlepsychologii,Poznań2015.
37Tak-wodniesieniudowzorcówosobowych-M.Byczyk,Normy...,s.24.
