Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZWÓJTEORIIEKONOMIIPOKRYZYSIE…
17
retyczne.Tymczasemjużnawetpobieżnaanalizaprzyczyn,dlaktórychracjona-
lizmkrytycznyzostałwramachfilozofiinaukiskutecznie„rozmontowany”
pozwalazrozumieć,dlaczegoekonomiścinietyleniechcą,cozwyczajnienie
mogąpostępowaćzgodnieztympodejściem;tymbowiem,cowfalsyfikacjoni-
zmiepopperowskimstanowisprawdziandlateoriisąnie„surowe”,biernierecy-
powane,danewdoświadczeniuiprzezto„nieuteoretyzowane”fakty,aletzw.
zdaniabazowe,ate„przyjmowanesąwwynikudecyzjilubumowyiwtej
mierzesąkonwencjami”
19.Konsekwencjątegostwierdzenia,zktórąjużautor
Logikiodkrycianaukowegodokońcazgodzićsięniechciał,jestto,żezdaniate,
stanowiącjedynieuzgodnionestanowiskocodotego,couznajemyzafakty,nie
czekająnaodkryciepozadyskursemteoretycznym,alewjegoramachiwraz
zteoriamisątworzone,ergoniemogąstanowićowejniezależnejinstancji
rozstrzygającejsporyteoretyczne.Niecojedynieradykalizująctenpogląd,ale
zarazemczyniącgobardziejspójnym,możnastwierdzić,żepodstawowympro-
blememjesttubłędne,epistemologiczneprzeświadczenie,iżto,oczymmamy
wiedziećjesttamjużzanimtawiedzabędzienamdana”
20.Jesttowięcproblem
postrzeganiacałegotegoprocesujakoprocesuodkrycia,wktórym„doświad-
czenieiprocesykognitywneniemajążadnegoznaczącegowpływunato,cojest
poznawane.Jednakwchwili,gdyzrozumiesię,iżpercepcjeiobserwacjenie
opadająjakpłatkiśniegunabiernegoodbiorcę,alesąrezultatemdziałańpodej-
mowanychprzezaktywnypodmiotpoznawczy,powstajepoważnyproblem,
czymtedziałaniasąorazjakprzebiegają”
21.
Podsumowanie
Innymisłowy,posługującsiętuznanązfilozofiinaukimetaforąmożna
stwierdzić,żeproblempoleganatym,iżekonomiścisąpoprostuprzekonani,że
ichteoriepozostająwzględemrzeczywistościwrelacjiodbicia;odbicietojest
mniejlubbardziejdokładne,niemniejniemażadnegowpływunato,coelemen-
tyowejrzeczywistościstanowi.Wtakimujęciufaktyczniepowinnobyćmoż-
liwerozstrzygnięciesporówteoretycznychpoprzezodwołaniesiędofaktów
empirycznych.Tojednak,żetaksięniedziejewskazujenietylenato,iżktośsię
zwyczajniewtejsytuacjimyli,aleraczejnato,że„konwencjonalnycharakter
poznanianaukowegosprawia,żerywalizującezesobą[stanowiskateoretyczne–
przyp.B.S.]odnosząsiędoniewspółmiernychświatów,zktórychkażdydasię
scharakteryzowaćwsposóbspójnylogicznie,azarazemwykluczającysięwza-
jemnie”
22.Inaczejjeszczerzecztęujmując,ekonomiścinietylkodysponują
19K.R.Popper:Logikaodkrycianaukowego.WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa,2002,s.90.
20GlasersfeldvonE.:FarewelltoObjectivity.„SystemsResearch”1996,Vol.13,No.3,s.280.
21Ibid.
22B.Płonka-Syroka:Wstęp.W:Wzorcepostrzeganiarzeczywistościwnauceispołeczeństwie.Red.B.Płonka-
-Syroka.WydawnictwoDiG,Warszawa2008,s.7.
