Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZWÓJTEORIIEKONOMIIPOKRYZYSIE…
13
rynków,tomusisięostatecznieuznać,żebezrobociejestdobrowolne,arecesje
pożądane”
4.
Wtymzatemsensiewinnekryzysusą,zdaniemKrugmana,nagruncie
teoretycznym:monetaryzm,nowaekonomiaklasycznaorazhipotezarynków
efektywnychFamy,anagrunciemetodologicznym:nadmiernaformalizacja,
przedkładanieelegancjimatematycznejnadadekwatnośćempirycznąiwreszcie
przyznanieprymatumodelom,wktórychzakładasiępełnąracjonalnośćpod-
miotówidoskonałąefektywnośćrynków
5.Jednocześnieuważaon,żekryzysu
możnabyłouniknąć,gdyżprzewidywaniaojegopojawieniusiębyłyformuło-
wane,akoncepcjeteoretycznemogącemuzapobiecdostępne;onarastaniubań-
kispekulacyjnejnarynkunieruchomościinformowałbowiemchoćbyznany
ekonomistabehawioralnyzYaleR.J.Shiller;jużwroku2004stwierdziłon,że
„oczekiwaniedużychwzrostówcenmożemiećsilnywpływnapopyt,zwłaszcza
gdyludziesądzą,żejestmałoprawdopodobne,(...)żecenytemogłybyspaść
długookresowo,cojestrównoznacznezpostrzeganiemrynkunieruchomości
jakozwiązanegozbardzonikłymryzykiem”
6,azdaniemnietylkoShillerato
przekonanie–wspieranedodatkowoprzezpolitykęniskichstópprocentowych
izapewnieniaekonomistówotrwałościfundamentówwzrostu–niemiałożad-
nychpodstaw.Wtymwięcsensie,jeśliekonomistów„uwiodławizjadoskona-
łego,pozbawionegotarćsystemurynkowego”
7,wktórymryzykojestbliskie
zeru,toantidotumnatostanowićmusikoncepcja,wktórejowadoskonałość
zostałaexplicitezanegowana.DlategoteżKrugmanjestprzekonany,żekryzysu
uniknęłobysięwówczas,gdybykonsekwentniezastosowanyzostałortodoksyj-
nykeynesizmzjegouznaniem„zwierzęcychinstynktów”,rynkowychnieefek-
tywności,aprzedewszystkimzaleceniemstosowaniabodźcówfiskalnych,ergo
rozwiązaniebyłostaledostępneipowszechnieznane,tylkoniebyłowoli,aby
zniegoskorzystać.
CaływywódKrugmanawydajesięspójnyiprzekonujący,problemwtym
jednak,żerówniespójnyiprzekonującyzdajesiętakżewywódjegogłównego
oponentaCochrane’a.Stwierdzaonbowiem,iżjeślipominiesiępersonalne
atakiipróbyośmieszeniaprzeciwników,tookazujesię,żeautorHowDid
Economists...nietylkoniemażadnychsensownychpropozycjirozwiązania
obecnychproblemówekonomicznych,alewswoichrozważaniachwykazujesię
rażącąignorancją
8.Przedewszystkimwskazuje,żeKrugmanmylipojęcia,gdyż
„niemanicw‘efektywności’,cogwarantowałoby‘stabilność’.‘Stabilny’wzrost
4Ibid.,s.7.
5Ibid.,s.8.
6R.J.Shiller,K.E.Case:IsThereaBubbleintheHousingMarket?CowlesFoundationPaperNo.1089,Yale
University2004,s.299.
7P.Krugman:HowdidEconomists…,op.cit.,s.7.
8J.H.Cochrane:HowDidPaulKrugmanGetItSoWrong?,http://modeledbehavior.com/2009/09/11/john-
cochrane-responds-to-paul-krugman-full-text/,dostęp:20.05.2012,tekstjednolity,braknumeracjistron.
