Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.ŚRODOWISKONATURALNE
SCHYŁKOWEGOPLEJSTOCENU
OsadnictwomagdaleńskiewschodniejczęściśrodkowejEuropyrozwijasię
główniewstarszejczęścischyłkowegoplejstocenu,tj.pomiędzyGS-2aaGI-1c,
lubmożeteżGI-1b.Wyjątkiemsądwastarszestanowiska:wJaskiniMaszyckej
wPolsceorazbyćmożewBrnie-ul.VideňskanaMorawach.
Naokresschyłkowegoplejstocenuprzypadajądośćczęsteidośćgwałtowne
zmianyklimatyczneizwiązaneznimizmianyśrodowiskoweobserwowane
zarównonaterenachPolski,jakiCzechiMoraw.Bazaźródłowa,przede
wszystkimprofilepyłkowe,jakteższczątkifaunysądośćograniczone,conie
pozostajebezwpływunadokładnośćrekonstrukcjiśrodowiska.Ponieważre-
konstrukcjaśrodowiskaopierasięgłównienaflorze,utrzymanowtymrozdziale
podziałopartynaterminologiiwywodzącejsięzpalinologii.
PoprzedzającyschyłkowyplejstocenIIpleniglacjał(stadiałgłówny),okre-
ślanywliteraturzejakoLGM(LastGlacialMaximum),jestostatnimzimnym
okresemzwiązanymztransgresjąlądoloduwtrakciezlodowaceniaWisły
(Lindner1992,Marks2002,2011).MaksymalnyzasięgnazachodziePolski
wyznaczająosadylodowcowestadiumLeszna(fazaleszczyńska,odpowiadająca
faziebrandenburskiejwNiemczech),datowanegonaok.20tysięcylatBP,oraz
młodsze(ok.18,4tysięcylatBP)stadiumpoznańskie(odpowiadającefazie
frankfurckiej),któregoutworyobserwowanesąwdolinieśrodkowegobiegu
Wisły,rozdzieloneociepleniemzwanyminterfaząmazurską.Zasięgmaksy-
malnegozasięgulądolodutychfazwyznaczająutworypochodzenialodowco-
wego(ryc.3)wyznaczającegranicębiegnącąprzezKotlinęiWysoczyznę
PłockąorazPojezierzeDobrzyńskiedalejnazachódprzezokoliceKonina,
Wrześni,LesznaiZielonejGóry,anawschódipółnocnywschódprzezrejon
Dąbrówna,UzdowainapółnocodNidzicy,adalejprzezpółnocnączęśćWy-
soczyznyKolneńskiejiPojezierzeSuwalskie(Lindner1992).Naterenach
CzechnieliczneśladyLGMzidentyfikowanojedyniewgórach(Karkonosze
iSzumawa)(Nývltetal.2011).
Ponichnastępująjeszczedwaochłodzeniaitransgresjeoograniczonymza-
sięguobejmującymterenypółnocnejPolskiodpowiadającefaziepomorskiej
(ok.15,2tysiącleciaBP)igardzieńskiej(14000-13800latBP).
WokresieLGMnastąpiłoznaczniepogorszenieklimatu,przedewszystkim
jegooziębienieiosuszenie(SánchezGoñi1991).Wtymczasienaterenach
środkowejEuropydominujekrajobraztundryarktycznejistepotundry(Terber-
ger2013).Zterenówziempolskichpochodząubogiedanepalinologiczne,które
pozwalająnarekonstrukcjęszatyroślinnej.
26
