Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.PODZIAŁICHRONOLOGIAPÓŹNEJFAZY
GÓRNEGOISCHYŁKOWEGOPLEJSTOCENU
Zagadnieniepodziałuichronologiinajmłodszychokresówplejstocenunale-
żydonajbardziejzłożonychproblemów,któresądziśdyskutowanewśródspe-
cjalistówzróżnychdziedzinnaukprzyrodniczych,atakżearcheologówzajmu-
jącychsiętymokresem.Podziałyopartenadanychprzyrodniczychsąbowiem
podstawowymsposobemosadzaniaprocesówkulturowychwramachczasowych
ikontekstachprzyrodniczych.
Rozwójbadańnadmetodamidatowaniaipodziałóworazrozmaitemodele
podziałówschyłkowegoplejstocenuzostaływliteraturzepolskiejdobrzeomó-
wioneprzezJ.KabacińskiegoiI.Sobkowiak-Tabakę(Kabacińskietal.2007,
Sobkowiak-Tabaka2011).Wniniejszejksiążceprzedstawionowięcjedynie
krótkąprezentację.
PoprzedzającyschyłkowyplejstocenIIpleniglacjał(stadiałgłówny)jest
ostatnimzimnymokresemzwiązanymztransgresjąlądoloduwtrakcieostatnie-
gozlodowaceniaWisły(Lindner1992,Marks2002,2011).Weuropejskiej
iświatowejliteraturzeprzedmiotujesttookresokreślanyjakoLGM(LastGla-
cialMaximum)idefiniowanyjakoglobalnymaksymalnyrozwójlądolodu
wostatnimcykluglacjalnym,skorelowanyzobniżeniempoziomumorza(Ehlers
etal.2011)icharakteryzującysięokreślonymiwarunkamiklimatycznymi(zim-
noisucho,por.np.SánchezGoñi1991).Jednoznaczneokreślenieramczaso-
wychtegookresujesttrudneibyłowielokrotniedyskutowane(Ehlersetal.
2011,tamdalszaliteratura).WliteraturzeprzedmiotumówisiędziśoLGMlato
sensudatowanymramowonaszerokiokrespomiędzy22500(23000)aok.
14300BP(17500calBP)(tj.doHeinrichEvent1)(Moravcová2010,Sanchez
Goñietal.2010,tamdalszaliteratura)orazLGMsensustricto,przypadającym
wedługróżnychautorównaokrespomiędzy22500(23000)a19000BP
(27500-23000calBP)(Svensson,Andersen,Bigler,Clausen,Dahl-Jensen,
Davies,Johnsen,Muscheler,Rasmussen,Röthlisberger2006)lub-zdaniem
innychautorów-koncentrującysięwokół21000calBP(tj.ok.18000-17500
BP)(Banksetal.2008,Ehlersetal.2011,tamdalszaliteratura).
Klasycznychdziśpodziałówschyłkowegoplejstocenudokonanoprzede
wszystkimnapodstawiebadańpalinologicznych;pierwszezostałyzapropono-
waneprzezJ.IversenawoparciuoanalizyprofilipyłkowychzpółnocnejEuro-
py(Iversen1942,1954).Dozastosowanejprzezniegoterminologiiischematu
podziałuprzezlatanawiązywalibadaczezinnychczęściEuropy.Podziałyopar-
tenaźródłachpalinologicznychzostaływpisanewchronologiębezwzględną
23
