Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.SYTUACJAKULTUROWA
NATERENACHEUROPYŚRODKOWEJ
WOKRESIEPOPRZEDZAJĄCYMPOJAWIENIESIĘ
TECHNOKOMPLEKSUMAGDALEŃSKIEGO(LGM)
OkresmaksimumIIpleniglacjału(LGMlatosensu:około23000-15000
(14500)latBP,tj.28000-18500(17500)calBP)(Rasmussenetal.2006,
2008,Wolffetal.2010)orazbezpośredniopomimtoczasy,wktórychna
terenachcałejEuropy,wtymtakżewschodniejczęściEuropyŚrodkowej,ma-
jąmiejsceważnezmianyosadniczeikulturowe.Napodstawieobserwacji
załamującejsięwtymczasiefrekwencjistanowiskarcheologicznychwidać
wyraźnie,żeludnośćopuściłaterenypołożonewpółnocnejczęściEuropy,
szukającrefugiównaobszarachpołudniowych,charakteryzującychsięła-
godniejszymklimatemibardziejsprzyjającymiwarunkamibytowania(Fort
etal.2004).ZjawiskotoobserwowanejestzarównonaterenachEuropy
Środkowej,jakiZachodniej(Housleyetal.1997,Verpoorte2009b).Po-
wszechnieprzyjmujesięistnieniedwóchobszarówrefugialnychwEuropie,
pozaterenaminadśródziemnomorskimi:terenypołudniowo-zachodniejFran-
cjiiPółwyspuIberyjskiego(głównieKantabriaiPortugalia)nazachodzieoraz
basenyniektórychrzekUkrainyiNizinaRosyjskanawschodzie(Jochim
1987,Soffer1987,Housleyetal.1997,Gambleetal.2004).
Naskutekpogorszeniasięwarunkówklimatycznychustabilizowaneosad-
nictwograweckiezanikawcałejwschodniejczęściEuropyŚrodkowej:natere-
nachCzech,Moraw,SłowacjiipołudniowejPolski.NaMorawachschyłekbo-
gategoosadnictwagraweckiegoprzypadanaokres23000-21000BP(stanowi-
skawMilovicachiOstravie-Petřkovicach)(Oliva1996a,Kozłowski1999,Ver-
poorte2001,Kozłowski2007,Oliva2007a).ZterenówCzechznanesątylko
nielicznedatowaniaradiowęglowe,aledatyzestanowiskLubná1czyJanerálka
wPradze-Dejowicachwskazująnawiekzbliżony,tj.ok.23000-21500(Ver-
poorte2003,Vencletal.2007,Verpoorte2009a).Datyzestanowiskpolskich,
przedewszystkimzkluczowegostanowiskaKraków-ul.Spadzista,wskazują,
żekoniecbogategoosadnictwagraweckiegoprzypadanaokresokoło21000-
20000latBP(Sobczyk1995,Kozłowski2001,Verpoorte2003,Kozłowski
2007).
32
