Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przezgłowęprzemykamimyśl,żechybapowinnanachwilęoderwaćsięod
krzesłaiodrobinęskłonić,aletojużchybazbytstaroświeckieoczekiwania…
Nakonsultacjewmoimgabineciewchodzistudentchcącysiędowie-
dziećowynikegzaminu:–Dzieńdobry,paniprofesor,kiedybędąwynikizkoła?-
pyta.-Ależproszępana,jatuniemamżadnegokoła,wszystkiekołamamwsamo-
chodzie!-dziwięsię.-Alejeślichodzipanuokolokwium,toproszęsiędowiedzieć
wczwartek.–Dobra-mówistudent.Przyjdę.Ajastwierdzam,żetenmłody
człowiekjużniezauważaróżnicystylistycznejmiędzysłowamidobraidobrze,
anitego,żezprofesoraminiewypadarozmawiaćstudenckimslangiem.
Ustnyegzaminzkulturyjęzyka.Zadajęstudentowidośćprostepyta-
nie,aonzaczynaodpowiedźodstwierdzenia:O,kurcze,alemniepanizażyła...
Niepodjęłamdyskusji,wpisałamdwójkędoindeksuipomyślałamzżalem,
żechoćstudenckiezachowaniasąefektemdemokratyzacjiżyciaspołecz-
nego,tojednakpozostająwrażącejsprzecznościzetykietą.Szkoda,że
młodepokoleniejużtegonieczuje...
Grzeczność
Profesorze,kiedymogępanazłapać?
Każdazbiorowość,grupaspołeczna,narodowośćmaswójwłasny
modelgrzeczności.Realizujemygoprzezzachowanie,gesty,mimikę,ale
przedewszystkimprzezsłowa:uprzejme,grzeczne,stosownedosytuacji.
Proszępani,panieprofesorze,paniMoniko,mójdrogi,serdeczniewitam,dziękuję
pięknie,miłomibyłopaniąpoznać,mojeuszanowanie,całaprzyjemnośćpomojej
17
stronie,wszystkiegonajlepszego,bywaj,serwus,witaj,żegnaj-totylkoniewielki
zestawutrwalonychwnaszejkulturzeuprzejmychformuł.
Rzeczjasna,zwrotyisłowagrzecznościowezmieniająsięiewoluują.
Niemamydziśwzwyczajunazywaćrozmówcydobrodziejemalbowaćpanem,
amężczyźniniewitająsięzkobietami,mówiąc:całujęrączki.Wyszedłteż
zmody(naszczęście!)zwyczajcałowaniakobietwrękę.Tradycyjnaformuła:
Czymmogęsłużyćzostaławypartaprzezkalkęangielską:Wczymmogępomóc,
bopomagać,owszem,chcemy,alesłużyćjużnie(zapewnedlategookreśle-
niesłużbazdrowiazastąpionoochronązdrowia).
Jednakpodwpływemnowychtendencjikulturowychnaszmodeljęzy-
kowejgrzecznościnietylkosięzmienia,aleiupraszcza.Niektórzywręcz
twierdzą,żeulegającdominującymwpływomkulturykonsumpcyjnej,two-
rzymytakżekonsumpcyjnymodelgrzeczności:uproszczony,minimali-
styczny,niezawszeuwidaczniającyszacunekdlaodbiorcy.Jakżeinaczejoce-
nićtakąotoautentycznąrozmowęstudentaznauczycielemakademickim,
