Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ranyprzezKołoDelegatówiobjąłwiększośćwarszawskiejmłodzieżyszkół
średnich,anastępnierozszerzyłsięnacałeKrólestwo.Uczestniczkami
strajkuszkolnegobyłym.in.HannaHubicka,SylwiaBujak-Boguska
(1899-?),HalinaNieniewska,MariaDąbrowska,WandaPiekarskaiHan-
naPohoska.PoparciastrajkowiudzieliłoTowarzystwoOświatyNarodo-
wej,powołanedożyciaWarszawiew1899r.zinicjatywyNarodowej
Demokracji46.WewładzachTONznalazłysięHelenaCeysingerówna,
CecyliaŚniegocka,CecyliaNiewiadomska,JadwigaMarcinowska(1872-
1943)iTeresaCiszkiewiczowa.Powybuchurewolucjinawiązałyone
współpracęzprzedstawicielkamipostępowegoKołaWychowawców,sto-
warzyszeniazałożonegowpaździerniku1904r.przeznauczycieliszkół
prywatnych,doktóregonależałyWładysławaWeychert-Szymanowska,
IzaMoszczeńska,JadwigaJahołkowska,AnielaSamotyhowaiStefania
Sempołowska.Obieorganizacjestarałysięzminimalizowaćnegatywne
skutkiprzerwaniaprzezmłodzieżnauki,naszerokąskalęorganizując
różnegotypuwykłady,odczytypopularnonaukoweikółkasamokształce-
niowe47.
Walkaoszkołępolskąbyławażnymczynnikiemaktywizacjikobiet
wżyciupublicznym,alerewolucjawpłynęłateżznacząconazwiększenie
obecnościkobietwpartiachsocjalistycznych48.Uczestniczyłyonewe
wszystkichformachdziałalnościpartyjnej:agitowały,gromadziłyfundu-
szenadziałalnośćrewolucyjną,redagowałyulotkiiodezwy,pracowały
wtajnychdrukarniach,zajmowałysiękolportażempartyjnejprasy.Brały
ponadtoudziałwdziałalnościsocjalistycznychbojówek,wtymnajwięk-
szejinajlepiejzorganizowanejOrganizacjiBojowejPPS,utworzonejzini-
cjatywyJózefaPiłsudskiego49.Doichobowiązkównależałom.in.prze-
46Pojęciemtymokreślampolitycznyoboznarodowy(endecje),obejmującyLigęNarodową,
ZwiązekMłodzieżyPolskiej(zwanyZetem),trójzaboroweStronnictwoDemokratyczno-
-Narodowe,ZwiązekLudowo-Narodowy,ObózWielkiejPolskiiStronnictwoNarodowe.
47H.Orsza-Radlińska,KołoWychowawców,w:Naszawalkaoszkołępolską1901-1917.Opra-
cowania,wspomnienia,dokumenty,red.B.Nawroczyński,t.2:Warszawa1934,s.76-77;N.Sa-
motyhowa,Zdziejówstrajkupolskiego,w:Walkaoszkołę…,op.cit.,s.135-139.Zob.teżwię-
cejoTON:T.Wolsza,Organizatorkiruchuoświatowego…,op.cit.,s.130-132.
4;Por.P
.Samuś,SocjalistkiwKrólestwiePolskimnaprzełomieXIXiXXw.Szkicdoportretu
zbiorowego,w:Kobietaiświatpolityki.Polskanatle…,op.cit.,s.193;B.Szabat,Wszkółkach
iorganizacjachbojowych.KobietynaKielecczyźnienaprzełomieXIXiXXwieku,w:Kobie-
taiświatpolityki.Polskanatle…,op.cit.,s.226.
49Zob.M.M.Drozdowski,RolaJózefaPiłsudskiego…,op.cit.,s.61-74;A.Garlicki,Uźródeł
obozubelwederskiego,Warszawa1984,s.151-154.
41
