Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.SpecyfikaROlinauczyciela–peRSpekTyWapeDeuTOlOgiczna
ibardziejkrótkotrwałejegoformy.Najwyższystopieńnauczycielazawodowego-
dyplomowanego-osiągasiępo15latachpracy.
Piszącozawodzienauczyciela,niemożnapominąćkwestiijego(nie)atrakcyj-
ności.Opiniapublicznazdajesięcenićzawódnauczyciela-zajmujeonsiódme
miejscewhierarchiiprestiżuzawodówna31profesji(Omyła-Rudzka,2019).
Dużymszacunkiemdarzyzawódnauczyciela77%Polaków.Pozycjataniezmieniła
sięnawetpółrokupokwietniowymogólnopolskimstrajkunauczycieli.Wciągu
lat(1975-2019)wizerunekzawodunauczycielamonitorowanyiraportowany
wkomunikatachCBOS-unieulegałdiametralnejzmianie.Cociekawe,jeszcze
dziesięćlattemusaminauczycielestwierdzalidośćzgodnie,żeponowniewybra-
libytenzawód(89%)ipolecilibygoinnymosobom(76%)(TNSOBOP
,2010).
Komponentyspołecznegowizerunkunauczycielibyłytakżeprzedmiotembadania
CBOS-urealizowanegonareprezentatywnejgrupiePolaków(Feliksiak,2012).
ZjednejstronyażtrzyczwartePolakówuważało,żenauczycielwykonujepracę
trudną,ciężkąiszczególnieodpowiedzialną,copotwierdzaprestiżispołeczną
użytecznośćtegozawodu.Zdrugiejstronytesamebadaniapokazałymniej
optymistycznywizeruneknauczyciela,gdyżtylko36%badanychdarzynauczycieli
szacunkiemi34%widziałobyswojedzieckowtymzawodzie(Feliksiak,2012).
Jednocześniezawódnauczycielajestznacznielepiejodbieranyprzezspołeczeń-
stwoniżprzezsamychnauczycieli(Eurydice,2018;por.OECD,2018).Wyniki
badaniaTALISujawniły,żetylkojednapiątapolskichnauczycieliwporównaniu
zdwiematrzecimifińskichnauczycielideklarowała,żeichzawódjestceniony
przezspołeczeństwo(OECD,2014).Okazałosięteż,żewrazzwiekiemspada
odseteknauczycieli,którzyuważają,żeichzawódcieszysięszacunkiemspo
-
łecznym(Eurydice,2018).Trudnojednakodpowiedziećnapytanie,czywraz
zwiekiemzmieniasięocenapostrzeganiazawodu,czyteżbardziejdoświadczeni
nauczycielesąmniejcenienispołecznieniżichmłodsikoledzyikoleżanki.
Jużbadaniazlat90.XXwiekupokazały,żenauczycielemająpoczucieniskiej
pozycjiwykonywanegozawodu(Lepiech,1997).Współcześniepodobnie,zdaniem
około60%nauczycieli-pracaniedajeaniprestiżu,anipieniędzy(Federowicz,
Choińska-MikaiWalczak,2014).Wopiniisamychnauczycielizróżnicowany
prestiżichzawodumożebyćzwiązanyzczynnikamiinstytucjonalnymi(np.waż-
nościąnauczaniaposzczególnychprzedmiotówczyetapuedukacyjnego),kulturą
organizacyjnąszkoły(np.dobrymirelacjamiwgroniepedagogicznymizdyrek-
cją),wynikamiuczniówzegzaminówzewnętrznychicechamiosobistyminauczy-
cieli(SmakiWalczak,2015).Pozycjęspołecznąnauczycielaobniżanegatywny
przekazmedialnyiselekcjanegatywnadozawodu.Zdaniemsamychnauczycieli
