Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.SpecyfikaROlinauczyciela–peRSpekTyWapeDeuTOlOgiczna
nauczycieleszkółpodstawowychiponadpodstawowychzarabiająśrednio75%
tego,coichrówieśnicyzwykształceniemwyższympracującypozaszkołą.Inne
danepotwierdzająwystępowaniedośćpłaskiejkrzywejwzrostuwynagrodzenia
wtokukarieryzawodowejnauczyciela(Eurydice,2018),comożemiećwpływna
niskiodsetekosóbmłodychzainteresowanychtymzawodem.
Wświetledotychczasowychbadańpomiarczasupracynauczycielajestzróżnico-
wany.Średnialiczbagodzinwtygodniupracyjestzależnamiędzyinnymiodtego,
jakąmetodązbieramydaneizapomocąjakichnarzędzi,awreszcieróżnegodoboru
próbybadawczej.Naprzykładbadaniawskazują,żenauczycielpoświęcafaktycznie
32,5godzinyzegarowejtygodniowonaczynnościzwiązaneznauczaniemiwycho-
waniem(PiwowarskiiKrawczyk,20092;por.Pyżalski,2010a3).Wświetleinnych
wynikówbadaniaprzeprowadzonegoprzezzespółMichałaFederowicza(2013)4
okazałosię,żeprzeciętnytygodniowyczaspracynauczycielawynosi46godzin
i40minut,któryzsumowanometodądzienniczkową.Oznaczato,żeczaspracy
nauczycielinieodbiegaodczasupracywinnychzawodach,jednakspecyficzne
obciążeniawynikająceznaturydziałaniapedagogicznegomogąpowodować
problemynaturypsychologicznejisomatycznej(por.Lebuda,2014).Badanie
pozwoliłoteżwyodrębnić54czynnościwykonywaneprzeznauczycieli,spośród
którychwyłoniononwielkąpiątkę”codziennychczynnościnauczyciela:prowadzenie
lekcji,przygotowaniedolekcji,prowadzenieinnychzajęć,przygotowanieinnych
2WbadaniuTALIS(2008)uwzględnionoczterykategorieczynnościpodejmowanychprzez
nauczycielawramachpracwszkole:prowadzenielekcji,przygotowanielekcji,obowiązkiadmi-
nistracyjneiinne.Badaniekwestionariuszoweobjęłolosowąogólnopolskąpróbęnauczycieli
gimnazjum.Danedotyczącerejestracjiczasupracybyłyopartenadeklaracjachnauczycieli,więc
mogąbyćobciążonebłędem(PiwowarskiiKrawczyk,2009).
3
WbadaniuprzeprowadzonymprzezInstytutMedycynyPracywŁodzi(zespółpodkierunkiem
JackaPyżalskiego)wzięłoudziałponad1200nauczycieli(losowapróbaogólnopolska).Poproszono
wnimnauczycieli,abysamiokreślili,ilegodzinwtygodniupracypoświęcająnawykonywanie
poszczególnychzadań.Uwzględnionownichczterykategorieczynności:prowadzenielekcji,
prowadzeniezajęćdodatkowych,przygotowaniezajęćorazczynnościadministracyjne.Przeciętny
tygodniowyczaspracyzsumowano,traktującgodzinydydaktycznejakozegarowe(Pyżalski,2010a).
4
RaportIBEzostałprzygotowanynapodstawieankietyinternetowejCAWIiwywiadubezpo-
średniegowspomaganegokomputerem(CAPI)losowowybranychszkół,anastępnienauczycieli.
Ankietęinternetowąwypełniło4762nauczycieliz921szkół,awywiadyprzeprowadzonona
próbie2617nauczycieliz477szkoł.Czaspracynauczycielibyłmierzonyzapomocątrzechmetod
badawczych,tzn.badańjakościowych,analizilościowych(czynnościzawodowepogrupowano
naczterykategorie:czynnościdydaktyczne,wychowanieiopieka,czynnościadministracyjne
itworzeniedokumentacji,rozwójzawodowy)orazbadaniametodądzienniczkową.Główne
badanieilościowezostałopoprzedzoneprzeprowadzeniem24wywiadówgrupowych,których
celembyłowypracowaniekataloguczynnościzawodowychnauczycieli(Federowicziin.,2013).
