Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałII.Charakterprawnyroszczeniaozapłatę(wielokrotności)...
normalnie,tzn.jeśliprzepisszczególnyniestanowiinaczej,spoczywana
poszkodowanym(zob.art.361k.c.48).
Wdoktrynieiorzecznictwiezwracasięniekiedyuwagęrównieżnainne
okolicznościprzemawiającezazasadnościąistnieniaomawianejinstytucji,
amianowicienaoddziaływanieprewencyjne49orazfaktycznybrakmożli-
wościpełnejrestytucjiwprzypadkuszkódwyrządzonychwstosunkudo
niektórych,specyficznych,prawniechronionychdóbr(zwłaszczaprzed-
miotówprawwłasnościintelektualnej)50.
Należyprzytymjednocześniepamiętać,żeregulacjewprowadzającezryczał-
towaneodszkodowanieniepowinnyskutkowaćwystąpieniemcałkowitej
dysproporcjipomiędzyuszczerbkiemrzeczywiścieodniesionymprzezpo-
szkodowanegoanależnąmuwedługnormyprawnejsumąpieniężną,gdyż
takierozwiązaniebyłobysprzecznezkompensacyjnązasadąodpowiedzial-
nościcywilnej.Zagadnienietozostanieszerzejomówionewdalszejczęści
niniejszejpublikacji51.Wtymmiejscuwartojedynienadmienić,żewydaje
sięzasadne,abywkażdymprzypadku,gdyustawaprzyznajeuprawnionemu
zryczałtowaneodszkodowanie,sędziemupozostawianomożliwośćobniże-
niaostatecznienależnejposzkodowanemukwotypieniężnej.Rozwiązanie
to,polegającedefactonamiarkowaniuodszkodowania,pozwoliuniknąć
sytuacji,wktórychuprawnionywzbogaciłbysiękosztemnaruszyciela.
48nArt.361.§1.Zobowiązanydoodszkodowaniaponosiodpowiedzialnośćtylkozanormalne
następstwadziałanialubzaniechania,zktóregoszkodawynikła.
§2.Wpowyższychgranicach,wbrakuodmiennegoprzepisuustawylubpostanowieniaumo-
wy,naprawienieszkodyobejmujestraty,któreposzkodowanyponiósł,orazkorzyści,któremógłby
osiągnąć,gdybymuszkodyniewyrządzono”
.
49P
.Machnikowski,Funkcja...,s.496-przyczymdotyczytonietylkosurowego(iwtym
zakresiekrytykowanego,cozostanieomówionewdalszejczęścininiejszejmonografii)roszczenia
ozapłatęwielokrotnościstosownegowynagrodzenia,alewszelkichodszkodowańocharakterze
ryczałtowym,którenwywołują”upotencjalnegonaruszycielapoczucie,żejegodziałanieniebędzie
opłacalne.Zob.takżeuchwałęSNz11.12.2015r.,IIICZP94/15,LEXnr1937939,odnoszącąsiędo
zryczałtowanegoodszkodowaniawwysokościrównowartości40euronagruncieustawyotermi-
nachzapłatywtransakcjachhandlowych(od1.01.2020r.ustawyoprzeciwdziałaniunadmiernym
opóźnieniomwtransakcjachhandlowych),wktórejSądwspominaonzwiększeniudolegliwości
wobecdłużnika”
,jakieniesiezesobąomawianainstytucja.
50P
51Zob.rozdziałIIIpkt2.
.Machnikowski,Funkcja...,s.506.
