Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
widocznewwypadkuprzysposobienia.Art.67k.r.stanowił,iżprzysposobienie
następowałopoprzezorzeczeniewładzyopiekuńczejwydanenażądanieprzyspo-
sabiającego;przyczymdoprzysposobieniapotrzebnabyłazgodaustawowego
przedstawicielaosoby,któramiałabyćprzysposobiona,ajeżelitaukończyłalat
trzynaście–takżejejzgoda.Uregulowanietowsposóboczywistykorelowało
zrozwiązaniemzawartymwpost.rodz.,przyznającymdzieckuwtymwiekuzdol-
nośćprocesowąwpostępowaniuopiekuńczym
56.Powołanyprzepiswymagałuzy-
skaniaodprzysposabianegoaprobatydlapowstaniarodzinyadopcyjnej.Osoba
małoletnianiebyłabywstanieurzeczywistnićswojegoprawa,jeżelinieposiadała-
bymożliwościzłożeniaosobiściestosownegooświadczenia.Jednakżeuprawnienie
tobyłoprzyznanetylkoprzysposabianemu,któryukończył13lat.Dzieckoprzed
osiągnięciemtegowiekuniewyrażałoswojejzgodynaadopcjęanisamodzielnie,
aniprzezswojegoprzedstawicielaustawowego,któryniebyłwładnywyjawić
wtymprzedmiociejegowoli,zastępującjąswoimoświadczeniem.Niezależnie
jednakodwiekuosobymałoletniej,zgodajejprzedstawicielaustawowegostano-
wiłamaterialnąprzesłankęurzeczywistnieniastosunkuadopcyjnego.Uprawnienie
tobyłowyraźniezakotwiczonewprawiereprezentacjidzieckapoprzezjegopo-
wiązaniezinstytucjąprzedstawicielstwaustawowego.Przyjętymodelnawiązywał
dokontraktowejformyprzysposobienia,obowiązującejwporządkuprawnym
okresumiędzywojennegojakospuściznyprawaporozbiorowego.Przytymten
sposóbadopcjizostałodrzuconywustawodawstwiezlat50.Natomiastistniały
podstawydostwierdzenia,żewyrażeniezgody,głównieprzezrodzicówadopto-
wanego,niekoniecznieodrywałosięcałkowicieodpotrzebyuwzględnieniawła-
snegointeresu.Tymczasemrodzicemusielidokonaćtegoaktujakoprzedstawiciele
ustawowidziecka,costawiałoichprzedtrudnymdorozwiązaniadylematem.Oso-
bom,którymprzysługiwaławładzarodzicielska,mogłytowarzyszyćprzypodej-
mowaniudecyzjiwątpliwościcodotego,czyprawozezwalaimnakierowaniesię
własnymipobudkami,czyteżraczejnakazujepominąćjeipostąpićwedługocze-
kiwańotoczenia.Natymtleujawniałasięniespójnośćtejinstytucji
57.Udział
przedstawicielaustawowegodzieckawpostępowaniubyłoczywisty,gdyżwynikał
nietylkozprzepisuogólnego,którytraktowałtękategoriępodmiotówjakouczest-
nikówkoniecznychwkażdejsprawietoczącejsięprzedwładząopiekuńczą.Jego
obecnośćwpostępowaniubyłapodyktowanarównieżprzepisemszczególnym,
stanowiącymoobowiązkuwezwaniagonarozprawę.
Zpunktuwidzenianiniejszychrozważańpowstawałonatomiastpytanie,czy
pozakręgiemuczestnikówpostępowaniaznajdowałsięprzysposabiany,którynie
mógłwyrazićswojejwolizracjibrakuwymaganegowieku.Stanrzeczyistniejący
nagrunciek.r.różniłsięzasadniczooduregulowańzawartychwpr.rodz.z1946r.
Podrządamidekretuaktprzysposobieniabyłbowiemukształtowanywedługkon-
56Zob.A.Stelmachowski,(w:)Kodeksrodzinny.Komentarz,red.M.Grudziński,J.Ignatowicz,
Warszawa1962,s.598.
57WięcejnatentematA.Stelmachowski,Przysposobieniewpolskimprawierodzinnym,Warszawa
1957,s.174,180-193.
45
