Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
zainteresowanych(zasadadrzwiotwartych)idziałaniasąduzurzęduwzakresiezapew-
nieniategoudziałuprowadzidokoniecznościustalenia,jakiesąkonsekwencjetakiego
ukształtowaniapodmiotowegopostępowanianieprocesowegodlastatusupodmiotów
wnimwystępującychijakieniesieonazesobązalety,aletakżeograniczenia.
Zagadnieniakonstrukcyjneinstytucjiuczestnikapostępowanianieprocesowegopo-
winnyodnosićsięprzedewszystkimdoustaleniazakresuobowiązywaniatejzasady,
atakżekryteriówdefinicyjnychzastosowanychprzezustawędlawyznaczeniastatusu
uczestnika.Choćpozycjauczestnikapostępowanianieprocesowegojestujmowanajako
jednolita,czymprzeciwstawiasięjązróżnicowanejrolipowodaipozwanegowproce-
sie,tojednakróżnemogąbyćnagruncieustawypodstawyuczestnictwa.Oznaczato
takżepotrzebęszczegółowegoodniesieniasiędowyróżnianychrodzajówuczestników
postępowania.Kluczoweznaczeniepowinienmiećprzytymniekwestionowanydziś
wnaucepodziałnauczestnikówmaterialnychiformalnych.Niezbędnejestjednak
noweodczytanietegopodziałuidostosowaniegodopotrzebanalizymającejzazadanie
ustaleniepojęciaipozycjiprocesowejuczestnikapostępowanianieprocesowego.Uczest-
nicymaterialni,którychpodstawęudziałuwpostępowaniuwyznaczaart.510k.p.c.,
awięcposiadanyprzeznichinteresprawny,sątymipodmiotami,którewpełnioddają
celzasadyuczestnictwa.Stająsięonibowiemuczestnikamizwłasnejinicjatywylub
zinicjatywysąduniezależnie,anawetwbrewwolipozostałychuczestników.Uczestnicy
formalni,którychpodstawąudziałuwpostępowaniusąprzepisyszczególne(uczestnicy
zmocyprawa,prokurator)lubjedynieichwłasnaczynność(wnioskodawca)bezod-
niesieniadopotrzebybadaniaprzysługującegoiminteresuprawnego,pełniąinnąrolę
wpostępowaniunieprocesowym.Wnioskodawcajestpodmioteminicjującympostę-
powanienieprocesowe,wczymurzeczywistniasiędopewnegostopniaobowiązywanie
wpostępowaniunieprocesowymzasadydyspozycyjności.Znaczeniewnioskodawcy
dlapostępowaniajestjednakograniczonewsprawach,wktórychsądmożewszcząć
postępowaniezurzędulubniejestzwiązanytreściązgłoszonegowniosku.Wynika
totakżezkoniecznościuwzględnianiastanowiskinnychuczestnikówpostępowania.
Uczestnicyformalniczęstowystępująwpostępowaniuwinteresiepublicznymlub
wceluochronyprawinnychosób.Oddajetospecyfikępostępowanianieprocesowego,
wktórymwsposóbszczególnydostrzegasiępotrzebęochronyszerszegointeresuniż
tylkoindywidualny(np.interespubliczny)4.Chodziprzytymzarównooochronętego
interesuwaspekciewewnętrznym,czyliwramachrozpoznawaniasprawzeswejna-
turycywilnych,jakizewnętrznym,czylirozpoznawaniasprawoinnymcharakterze,
przekazanychdopostępowanianieprocesowego5.Zróżnicowaniepodstawuczestnictwa
wpostępowaniunieprocesowymdajeasumptdodalszejszczegółowejanalizysposo-
4K.Lubiński,Istotaicharakterprawnydziałalnościsąduwpostępowaniunieprocesowym,Toruń1985,
s.63-64;P
.Rylski,Ochronainteresupublicznegowpostępowaniucywilnym-przyczyny,przejawy,skuteczność
[w:]Interespublicznyainteresprywatnywprawie,red.T.Giaro,Warszawa2013,s.77.
5Oaspekciewewnętrznymizewnętrznymochronyinteresupublicznegotakżewpostępowaniunie-
procesowympor.P
.Rylski,Ochrona...,s.73-74.
