Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
Kręteścieżkistudiówhistorycznoleksykalnych
Wswoimostatnimartykule,drukowanympośmiertniew„LingVariach”,
IrenaBajerowapostulowałapodjęcienaszersząskalęstudiównadleksykąhi-
storyczną(bAJEROWA,2010).Miałaświadomośćrozległościproblematykiibazy
materiałowej,przywoływałasłowaDanutyButtlerowej,którazdecydowałasię
jedynienawybórprzykładów,bo:„Opracowanienaukowejsyntezydziejów
leksykijestdziełemwymagającymbadańzespołowychzakrojonychnabardzo
szerokąskalęiobliczonychnawielelat”(buTTLER,1978:5).PiszeBajerowa:
„Naraziewięckoniecznajestrezygnacjazpełnychzasobówmateriałowych,
koniecznyjestjakiśwybór.Wybórtakiegomateriału,wktórymintuicyjnie
(awoparciuowiedzęhistoryczno-socjologiczną)możemysięspodziewać
wyraźniejszychjęzykowychprocesówdiachronicznych”(bAJEROWA,2010:40).
Wmoimprzekonaniuowo„narazie”zpoczątkucytatuwinnosięuchylić.Warto
zwrócićuwagęnafakt,żenawetdlawspółczesnegojęzykaniemacałościowego
opisuleksyki,boprzecieżniejestpełnącharakterystykązasobówleksykalnych
słownik,tojedynierejestracjatychzasobówzestosunkowopłytkimopisem,
choćbyzewzględunaadresata(słownikspecjalistycznybyłbydlaniegonie-
czytelny,przykłademmożetubyćSłownikgniazdowypolskichpartykuł[dalej
SGPP]autorstwaMaciejaGrochowskiego,AnnyKisieliMagdalenyŻabowskiej
(Grochowski,kisiel,ŻAbOWSKA,2014).Itrudnosobiewyobrazić,abykiedy-
kolwiekpowstałasyntezaujmującacałośćsłownictwawiekówprzeszłych,
chybażebędziepotwierdzeniemintuicyjnychogólnikówtypu:intelektualizacja
słownictwa,mieszanieodmian,dążeniedoekonomii,internacjonalizacja,de-
mokratyzacjasłownictwaitd.Ilustracjedlatakichogólnychtendencjizawsze
sięznajdą,aleteż1znajdąsięprzykładynaprzeciwstawnezjawiska,bonp.
twierdzeniomointelektualizacjisłownictwaprzecząmasowekonkretyzacje
nazwabstrakcyjnych,czynnościicech,tostałacechasystemusłowotwórczego
językówsłowiańskich,mnożyćmożnabyprzykładywewspółczesnymjęzyku,
por.skrzyżowanie,(walne)zgromadzenie,malowanie‘malowidło’,rozeznanie
‘diagnoza’,sformułowanie,okratowanie,wiadomość,(pierwsza)miłość,prze‑
