Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Odkilkulatkierujęprojektembadawczympt.Polskiewyrażeniafunkcyjne
wujęciudiachronicznym,finansowanymprzezNarodoweCentrumNauki
(UMO-2011/01/B/HS2/04643),realizowanymzespołowo(główniezlingwistami
śląskimi,alerównieżpoznańskimi,warszawskimi,krakowskimiitoruńskimi).
Niniejszamonografiamieścisięwtymwłaśnieprojekcie,aprezentujejedną
zklaswyrażeńfunkcyjnych1polskiepartykuły.
Wybórwyrażeńfunkcyjnychniebyłprzypadkowy,decydowałootym
stanowiskoautorki,kierownikaprojektubadawczego,wobeczadań,jakiestoją
przedhistorykamijęzyka,pragnącymiwniknąćwproblemydynamikijęzyka
naturalnego.
Popierwszeinteresujemnieprocesjęzykowy,warunki,przyczynyiistota
jegoprzebiegu.Zasadnośćspostrzeżeńikonstatacjinajlepiejdokumentować
serią.Żewyrażeniafunkcyjnetworząrozległyzbiór,otymprzekonywaćnie
muszę.Pracenadtymiwyrażeniamiwewspółczesnejpolszczyźnietrwająjuż
prawie20lat,adopierow2014rokuukazałsięsłownikpartykuł(Grochowski,
kisiel,ŻAbOWSKA,2014).Uwzględnieniejednostekhistorycznychznacznieroz-
szerzaklasęwyrażeńfunkcyjnych,bochoćczęśćznichmatradycjęciągłą,jest
tozbiórnieustanniesięprzeobrażający1wieleznichzanika,ciąglepowstają
nowe.Znaleźćregułytworzeniasięiregułyprzeobrażeńjednostekleksykalnych
1otojednozważnychzadań,jakiewinnastawiaćprzedsobąlingwistyka
diachroniczna.Układanietychjednosteknaosiczasujestcelemdrugorzędnym,
choćnietwierdzę,żetegosięrobićniedaiżejesttonieważne.Sązatemwyra-
żeniafunkcyjnedobrymmateriałemdorealizacjitakpostrzeganejleksykologii
historycznej:historiatogruntdoobserwacjidynamikijęzyka,dynamiki,która
iterazsięprzejawia,choćobserwacjaaktualniedziejącychsięzjawiskjestutrud-
nionaprzezwielośćznaków,którychwagiobecnienieznamy(SKARGA,1989:9).
Podrugie,powodem,któryzadecydowałowyborzemateriałudoobserwacji,
jestfakt,żedynamikawyrażeńfunkcyjnychwmałymstopniujestzależnaod
uwarunkowańkulturowych.Owszem,zdarzająsięfaktynaturykulturowej,mam
tunamyślipożyczki,np.łacińskieakurat←accűrât,notabene←notabene,de
