Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Konflikt,retoryka,pamięć
Lata19681998towIrlandiiPółnocnejokresnaznaczonyeskalacjąprze-
mocy,nacałymświeciezapamiętanyprzedewszystkimjakokonfrontacja
tamtejszychkatolikówzprotestantami.Konflikt,nazywanypoangielsku
theTroubles,sięgakorzeniamidalekowprzeszłośćtrudnoteżmówićojed-
noznacznymiostatecznymjegorozwiązaniuzchwiląpodpisaniaporozumie-
niawielkopiątkowego10kwietnia1998roku.Literaturapółnocnoirlandzka
wszczególnysposóbuczestniczyłainadaluczestniczywtymkonflikcie,
starającsięzrozumiećracjeobustron,uwrażliwićczytelnikanacierpienie
jednostkiczyteżpokazaćpsychologicznywymiardramatuczęstosprowa-
dzanegowmediachdosuchychstatystyk.Literaturajesttakżejednymzklu-
czowychdyskursówkulturowych,którenatrwałepozostająwobieguspo-
łecznymponieudanychpróbachrozliczeniazbrodniizamknięciabolesnego
czasuzapomocąodpowiednichmechanizmówsprawiedliwościokresu
przejściowego1.Obokoficjalnychdokumentówi,niejednokrotniekonte-
stowanych,wersjihistoriitowłaśniewliteraturzezapisanazostajepamięć
kulturowawydarzeńiludzkichdoświadczeń,obrazprzeszłościwyjątkowo
sugestywnyiemocjonalnieoddziałującynaodbiorcę.Obraztenwykracza
pozaramyczystoliterackie,nabierawymiaruideologicznego,możeprzy-
czynićsiędokształtowaniapostawspołecznych,anawetprowadzićdostop-
niowegopojednania(lubwwersjipesymistycznej:dozaognianiakonfliktu).
Właśniedlategofunkcjonowaniuretorykipamięcikulturowejwwybra-
nychpowieściachpółnocnoirlandzkichpoświęconazostałaczęśćanalityczna
niniejszejksiążkiczteryrozdziały(od3.do6.)pokazują,wjakisposóbfik-
cjaliterackawpływanakreowanieobrazuprzeszłości.Nawyjątkowąuwagę
1Zob.D.WALSH:IndependentCommissionsandContentiousIssuesinPost-GoodFriday
AgreementNorthernIreland.Cham,PalgraveMacmillan,2017,s.119.
7