Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykaasertywności
23
s.133–138).Takwięcczłowiek,którynieodważysiębyćasertywny,możestać
sięjedyniewidzemzamiastpełnoprawnymuczestnikiemżycia.
3.RODZAJEASERTYWNOŚCI
Sposóbujawnianiaasertywnościzależyodwieluczynników.Znaczący
wpływnawybórprzezjednostkęokreślonegozachowaniamacharaktersytuacji,
wjakiejsięonaznajduje.Adekwatnareakcjanaróżnesytuacjespołecznewy-
magabowiemprzejawianiaodmiennychumiejętności.Inneumiejętnościpo-
trzebnesą,abyzaprezentowaćswojeopinieipoglądypodczaswypowiedzina
forumgrupy,innewsytuacji,wktórejdochodzidokonfliktu,ajeszczeinne
podczaszałatwianiasprawwurzędzieczyprowadzeniakonwersacjinaspotka-
niutowarzyskim.Niebagatelnąrolęwprzejawianiuasertywnościodgrywarów-
nieżwiedzaotym,jakwypadabądźjaknależyzachowaćsięwokreślonejsytu-
acji,atakżecharakterinterakcjizpartneremczykilkomapartnerami.
Wzwiązkuztym,żeasertywnośćprzejawianajestwróżnysposób,wyróż-
niasiękilkajejrodzajów.
E.D.Gambrill(1977),podobniejakJ.Wolpe(1969),odróżniaasertywność
pozytywnąinegatywną,wzależnościoduczuć,jakichdotycząprzejawiane
zachowania.JednakżeE.D.Gambrillrozszerzatypologięzachowańasertyw-
nych,przyjmujączadrugiekryteriumpodziałuaspektzwiązanyzprzyjmowa-
nieminicjatywywinterakcjachmiędzyludzkich.Klasyfikacjaautoraobejmuje
zatemczterygłównerodzajeasertywności,zktórychkażdyzawierapokilka
szczegółowychkategorii.Takwięc:
–
negatywnaasertywnośćwodpowiedzinaczyjąśinicjatywęobejmuje:
odmowęwobecżądańczypropozycji,asertywnąreakcjęnakrytykę;
–
negatywnaasertywnośćpołączonazpodejmowanieminicjatywyobej-
muje:żądaniezmianyobraźliwegozachowaniawobecwłasnejosoby
orazzdolnośćdowyrażaniawłasnychoczekiwańiroszczeńwobecin-
nych;obronęprzedprzerywaniemwypowiedzilubczynności;przepro-
szenie,kiedyjestsięwinnym;przyznaniesiędoniewiedzy;kończenie
niepożądanychinterakcji;
–
pozytywnaasertywność,wsytuacjikiedyinicjatywanależydokogoś
innego,obejmuje:przyjmowaniekomplementów;asertywnąreakcjęna
inicjatywęzestronydrugiejosoby;przyjęciezaproszenialubodpo-
wiedźnapropozycjęspotkania;
–
pozytywnaasertywność,połączonazpodejmowanieminicjatywy,czyli
wychodzenienaprzeciw,obejmuje:rozpoczynanie,podtrzymywanie
ikończenierozmowy,aranżowanieprzyszłychkontaktów,prośbę
oprzysługę,mówienieinnymkomplementóworazokazywaniepozy-
tywnychuczuć(za:M.Oleś1998,s.33–35).
